รหัสชุดข้อมูล
ชื่อ - สกุล
เกิด
วันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2357
เสียชีวิต
วันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2412
ประวัติ
พระอมราภิรักขิต นามเดิม เกิด เกิดเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2357 ภูมิลำเนาเดิมอยู่บางช้าง จังหวัดสมุทรสงคราม เมื่อเป็นพระภิกษุมีนามฉายา อมโร ได้เป็นพระปลัดของพระญาณรักขิต (สุข) เจ้าอาวาสรูปแรกของวัดบรมนิวาส ต่อมาได้เป็นพระอมราภิรักขิต ได้เรียนพระปริยัติธรรมจนสอบได้เป็นเปรียญ 9 ประโยค และเป็นเจ้าอาวาสวัดบวรนิวาส
พระอมราภิรักขิตเป็นผู้มีชื่อเสียงในการแต่งหนังสือมาก ผลงานแต่ละเรื่องมีความสำคัญและล้วนได้รับการอ้างอิงจากปราชญ์รุ่นหลัง พระอมราภิรักขิตแต่งทั้งหนังสือเรียนภาษาไทยและตำราทางพุทธศาสนา พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ได้นำส่วนท้ายที่ว่าด้วยการนับสังขยาจากตำราภาษาไทยเรื่องหนังสืออักษรนิติของพระอมราภิรักขิต ไปใส่ไว้ในส่วนท้ายของหนังสือมูลบทบรรพกิจ ตำราสำคัญทางพุทธศาสนาได้แก่ บุพพสิกขาวรรณนา เรียกกันเป็นสามัญว่า “วินัย 10 ผูก” (สันนิษฐานว่าคงจะจารไว้ในใบลานรวม 10 ผูกด้วยกัน) ซึ่งใช้เป็นหลักในการเรียนพระวินัยของพระสงฆ์มาเป็นเวลานาน ส่วนทางด้านภาษาบาลี พระอมราภิรักขิตได้แต่งหนังสือบทมาลาไวยากรณ์ภาษาบาลี ทั้งสองเรื่องนี้สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรสได้ทรงใช้เป็นหนังสืออ้างอิงในงานพระนิพนธ์หนังสือวินัยมุข และบาลีไวยากรณ์ตามลำดับ
ผลงาน / งานประพันธ์
1. อักษรนิติ
2. บุพพสิกขาวรรณนา
3. บทมาลาไวยากรณ์บาลี
4. ปดลธรรม
ผู้เรียบเรียง
เอกสารอ้างอิง
วิพุธ โสภวงศ์. ประถมก กา ประถมก กาหัดอ่าน ปฐมมาลา อักษรนิติ แบบเรียนหนังสือไทยฉบับหอสมุดแห่งชาติ. กรุงเทพฯ : ศิลปบรรณาคาร, 2506.
คำสำคัญ
นามานุกรม