โลโก้ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรLogo
logo
  • หน้าหลัก
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
  • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • นโยบายการใช้งาน
    • ติดต่อเรา
    • ศมส
ขยายขนาดตัวอักษร

วรรณคดี

  1. หน้าหลัก
  2. วรรณคดี
  3. สมบัติอมรินทร์คำกลอน

สมบัติอมรินทร์คำกลอน

  • TLD-001-241
  • กลอน
รหัสข้อมูล
TLD-001-241
ชื่อเรื่องหลัก
สมบัติอมรินทร์คำกลอน
ยุคสมัย
กรุงศรีอยุธยา ,รัชกาลที่ 1 ,รัตนโกสินทร์ 
ผู้แต่ง
เจ้าพระยาพระคลัง (หน) 
คำประพันธ์
กลอน
ฉันทลักษณ์
กลอนแปดสุภาพ 
เนื้อเรื่องย่อ
กล่าวถึงพระอินทร์ว่าครองสุทัสนนครซึ่งเป็นเมืองหลวงที่ตั้งอยู่กลางสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ และพรรณนาความงามวิจิตรของสวรรค์ชั้นนี้  เริ่มจากปราสาทวิชยันต์ (เวชยันต์ ไพชยนต์) โรงเทวสภา  ท้องพระลานทอง พระเจดีย์จุฬามณี ไม้ปาริกชาติ แท่นทิพยอาสน์ สระโบกขรณี (นันทวันโบกขรณี) และนันทวนอุทยาน ต่อจากนั้นจึงเล่าเรื่องเดิมที่พระอินทร์มีชายา 4 องค์ คือ นางสุธรรมา สุจิตรา สุนันทา และสุชาดา แต่เมื่อได้มาเป็นใหญ่ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ นางสุชาดามิได้มาเกิดเป็นชายาของพระอินทร์อีก แต่ไปเกิดเป็นธิดาของเนวาสิกาสูร
แม้จะครองรักอยู่กับชายาทั้งสามแต่พระอินทร์ก็ยังระลึกถึงนางสุชาดา ครั้นส่องทิพเนตรดูรู้ว่านางอยู่ในเมืองอสูรก็สงสารใคร่จะให้นางมาร่วมเสวยสุขในวิมาน  จึงเสด็จด้วยมหาเวชยันต์ราชรถไปยังเมืองอสูร  ขณะเนวาสิกาสูรจะจัดพิธีสยุมพรให้ธิดาก็จัดให้มีการเลือกคู่ขึ้น  พระอินทร์รู้ข่าวจึงแปลงกายเป็นอสูรเฒ่าปะปนอยู่ในที่ประชุมอสูรทั้งปวง นางสุชาดาเห็นเทพจำแลงกายก็โยนพวงมาลัยไปคล้องกร อสูรทั้งปวงพากันประหลาดใจ พระอินทร์แสดงองค์ให้ประจักษ์แล้วอุ้มนางเหาะขึ้นไปบนฟ้า เนวาสิกาสูรกริ้วเป็นที่สุด  จึงเหาะไล่ตามไปพร้อมกับกองทัพอสูร
ฝ่ายพระอินทร์พานางเหาะมาขึ้นเวชยันต์ราชรถ แล้วให้พระมาตุลีเทพบุตรขับหนีเนวาสิกาสูร เมื่อรถผ่านวิมานฉิมพลีบรรดาลูกครุฑได้ยินเสียงกงรถก็ตกใจส่งเสียงร้องด้วยความกลัว ด้วยความเมตตาสงสารพระอินทร์จึงโปรดให้พระมาตุลีบังคับราชรถให้หันกลับมาเผชิญหน้ากับเนวาสิกาสูร บุญฤทธิ์ของพระอินทร์ทำให้เนวาสิกาสูรหวาดหวั่นพรั่นใจ ถึงกับเลิกทัพกลับไปไม่กล้าต่อกรด้วย พระอินทร์จึงพานางสุชาดากลับไปยังไพชยันต์ปราสาท
ระหว่างทางพระอินทร์ได้ชี้ชวนเชิญให้นางสุชาดาชมความงามของสวรรค์ เช่น แม่น้ำสีทันดร เขาสัตภัณฑ์ ปลาทั้ง 7 ฯลฯ  ครั้นถึงสุทัสนนครพระอินทร์ได้กล่าวถึงสาเหตุที่ไปพานางมาอยู่ร่วมด้วย นางตัดพ้อ พระอินทร์ก็เล่าให้ฟังว่าในอดีตครั้งที่นางสุชาดาเกิดเป็นนก พระอินทร์ได้พานางมาอยู่ร่วมด้วย แต่นางกลับขอให้พาไปส่งคืนป่า จึงต้องพรากจากกัน นางจึงเข้าใจพระองค์และอยู่ครองรักกับพระอินทร์อย่างมีความสุข
 
ผู้เรียบเรียง
ยุพร แสงทักษิณ 
เอกสารอ้างอิง

พระคลัง (หน), เจ้าพระยา. สมบัติอมรินทร์คำกลอน. พระนคร : โรงพิมพ์อาศรมอักษร, 2506. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพนายประทีป  พันธุ์พิทย์แพทย์.  ณ ฌาปนสถานกองทัพบก  วัดโสมนัสวิหาร 13  สิงหาคม  2506)

รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)

คำสำคัญ

  • พระอินทร์
  • สุททัสนนคร
  • ดาวดึงส์
  • ชายาพระอินทร์
  • นางสุธรรมา
  • นางสุจิตรา
  • นางสุนันทา
  • นางสุชาดาเมืองอสูร
  • เนวาสิกาสูร
20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170
ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงวัฒนธรรม
2021 © ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
www.sac.or.th
วันจันทร์-ศุกร์ : 08.00-17.00 น.
TELEPHONE
0-2880-9429
FAX
0-2880-9332
E-MAIL
webmaster@sac.or.th
E-MAIL (งานสารบรรณ)
saraban@sac.or.th

นิสา เชยกลิ่น

นิสา เชยกลิ่น
Content Manager

ช่องทางการรับฟังความคิดเห็น
Application : Smart SAC
ประเภท
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
เกี่ยวกับ
  • เกี่ยวกับโครงการ
  • นโยบายการใช้งาน
ติดต่อ
  • ติดต่อเรา
  • ศมส.
  • นโยบายข้อมูลส่วนบุคคล
  • ประกาศความเป็นส่วนตัว
SmartSAC in App Store
SCAN ME
open in App Store
SmartSAC in Play Store
SCAN ME
open in Play Store