พระรถคำกลอน
รหัสข้อมูล
TLD-001-385
ชื่อเรื่องหลัก
พระรถคำกลอน
ผู้แต่ง
คำประพันธ์
คำกลอน
ฉันทลักษณ์
กลอนแปดสุภาพ
เนื้อเรื่องย่อ
หิรัญกับนางกาญจนีเป็นเศรษฐีอยู่ที่เมืองจำปาก ทั้งคู่ไม่มีบุตรธิดาจึงไปบนขอบุตรที่ต้นไทร แต่เมื่อได้บุตรแล้วกลับไม่ไปแก้บน พระไทรเทพารักษ์จึงสาปแช่งให้เศรษฐียากจนลง ด้วยความแร้นแค้นหิรัญจึงลวงบุตรสาว 12 คนไปปล่อยป่า พวกนางเดินทางไปถึงอุทยานเมืองทานตะวัน ถูกนางยักษ์สุนนทาไล่ล่าจะจับกิน แต่พระฤๅษีช่วยไว้ได้ แล้วแนะให้ไปเมืองไกรจักร พวกนางจึงได้เป็นมเหสีของท้าวรถสิทธิ์ นางยักษ์ตามไปถึงเมือง ร่ายมนตร์ให้ท้าวรถสิทธิ์หลงใหล แล้วทำอุบายว่าป่วย ขอให้ควักดวงตานางสิบสองมาเป็นโอสถ แล้วเนรเทศพวกนางออกจากเมือง ต่อมานางเภาน้องสุดท้องประสูติโอรสชื่อรถเสน เมื่อเจริญวัยรถเสนได้พบท้าวรถสิทธิ์ ทั้งสองจึงรู้ว่าเป็นพ่อลูกกัน
นางยักษ์ออกอุบายให้รถเสนถือสารเดินทางไปเอายาวิเศษที่เมืองทานตะวันเพื่อจะลวงไปให้ยักษ์สังหาร แต่พระฤๅษีช่วยแปลงสาร รถเสนจึงได้อภิเษกกับนางเมรีธิดาบุญธรรมของนางยักษ์ รถเสนขโมยของวิเศษพร้อมทั้งห่อดวงตานางสิบสองกลับไปรักษามารดาและป้า แล้วสังหารนางยักษ์สุนนทาได้สำเร็จ
รถเสนกลับไปหานางเมรี ขณะนั้นนางกำลังจะสิ้นใจ จึงบอกให้รถเสนไปอภิเษกกับนางทัศมาลีธิดาท้าวยศสุนทร รถเสนลอบได้นางทัศมาลีเป็นชายา ท้าวยศสุนทรจึงให้จับรถเสนขังไว้ ม้าทรงของรถเสนไปบอกพระฤๅษีให้มาช่วย เมื่อท้าวยศสุนทรรู้ว่ารถเสนเป็นโอรสท้าวรถสิทธิ์ จึงอภิเษกรถเสนกับนางทัศมาลี ต่อมารถเสนก็ทูลลาท้าวยศสุนทรกลับเมืองไกรจักร
ผู้เรียบเรียง
เอกสารอ้างอิง
กรมศิลปากร. “พระรถคำกลอน” ใน ประชุมเรื่องพระรถ. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์, 2552.
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
