ซุนเขียนเป็นตัวละครในเรื่องสามก๊ก (จีนกลางเรียกว่าซุนเฉียน) ในช่วงต้นเป็นที่ปรึกษาคนสำคัญของเล่าปี่* เดิมซุนเขียนเป็นคนของโตเกี๋ยม*เจ้าเมืองชีจิ๋ว* เมื่อเล่าปี่ครองเมืองต่อจากโตเกี๋ยมตั้งซุนเขียนและบิต๊ก*เป็นผู้ช่วยและที่ปรึกษาของตน

ต่อมาเล่าปี่เสียชีจิ๋วแก่ลิโป้*ตนเองไปครองเมืองเสียวพ่าย* อ้วนสุด*ส่งกิเหลง*เป็นแม่ทัพมาตีเมืองเสียวพ่าย ซุนเขียนแนะให้ขอความช่วยเหลือไปยังลิโป้ ลิโป้มายิงธนูขู่ให้กิเหลงถอยทัพกลับไป หลังจากนั้นไม่นานลิโป้ขัดแย้งกับเล่าปี่ ส่งโกซุ่น*มาตีเมืองเสียวพ่าย ซุนเขียนแนะให้ขอพึ่งโจโฉ* เล่าปี่ให้กันหยง*ถือหนังสือไปพบโจโฉ โจโฉส่งทัพมาช่วย เล่าปี่พากวนอู* เตียวหุย*ออกรบนอกเมืองแต่ไพร่พลน้อยจึงแตกพ่าย ซุนเขียนแนะให้หนีไปพึ่งโจโฉ พอดีทัพโจโฉมาถึงจึงพาเล่าปี่กลับไปด้วย

ต่อมาโจโฉช่วยเล่าปี่ชิงเมืองชีจิ๋วกลับมาได้แต่แล้วภายหลังก็กลับมาตีชิงเมืองชีจิ๋วไป ซุนเขียนหนีและให้เล่าปี่ไปพึ่งอ้วนเสี้ยว* กวนอูถูกโจโฉจับได้ เตียวหุยแตกทัพหนีไป ซุนเขียนหนีไปอยู่เมืองยีหลำ*แต่ภายหลังทั้งหมดได้กลับมาพบกันที่เมืองยีหลำต่อมาไม่นานก็เสียเมืองนี้แก่โจโฉ ซุนเขียนแนะให้เล่าปี่ไปพึ่งเล่าเปียว ตนเองเดินทางไปเป็นทูตเจรจาก่อนโดยอ้างความเป็นญาติร่วมแซ่ ชัวมอ* น้องชัวฮูหยิน*ภรรยาน้อยของเล่าเปียว*ยุให้เล่าเปียวจับซุนเขียนฆ่าเป็นบรรณาการแก่โจโฉ ซุนเขียนตอบโต้ด้วยปฏิภาณโวหารจนเล่าเปียวและชัวมอยอมรับเล่าปี่มาอยู่กับตนด้วยความยินดี หลังจากนั้นเล่าปี่ได้ชีซี*มาเป็นที่ปรึกษา เมื่อเล่าปี่เสียชีซีแก่โจโฉแล้วได้ขงเบ้งมาแทน