ทศคีรีวันและทศคีรีธร หรือทศคิรีวัน*และทศคิรีธร*เป็นตัวละครในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ เป็นโอรสของทศกัณฐ์*กับนางช้างในป่าหิมพานต์*
ทศคีรีวันและทศคีรีธรมีกายเป็นยักษ์หน้าเป็นช้าง ท้าวอัศกรรณ*แห่งเมืองดุรัม*หรือเมืองจักรวาล*ได้ขอทั้งสองไปเลี้ยงเป็นโอรสบุญธรรม วันหนึ่งทศคีรีวันและทศคีรีธรลาท้าวอัศกรรณไปเยี่ยมทศกัณฐ์ที่กรุงลงกา* เมื่อรู้ว่าพระราม*และพระลักษณ์*ยกทัพไปประชิดกรุงลงกา ทศคีรีวันและทศคีรีธรก็อาสาทศกัณฐ์ออกรบเป็นทัพหน้า
ทัพวานรไม่สามารถทานกำลังของทั้งสองได้ก็แตกพ่าย พระลักษณ์แผลงศรพลายวาต*ทำลายม้าทรงของทศคีรีวันและทศคีรีธร เมื่อเสียม้าทรงทั้งสองก็เข้าหักรถทรงของพระลักษณ์แต่ถูกพระลักษณ์ตีด้วยศร ทศคีรีวันและทศคีรีธรแผลงศรเป็นอาวุธ 9 อย่างทำลายพลวานร พระลักษณ์จึงแผลงศรพรหมาสตร์*เป็นลมโชยชุบชีวิตวานรและสังหารทศคีรีวันและทศคีรีธร
นามานุกรม