นิลพานร หรือพิมล* หรือวิมล* หรือวิมลราช*เป็นตัวละครในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ เป็นเสนาวานรหนึ่งในสิบแปดมงกุฎ* ซึ่งเป็นกำลังสำคัญของทัพพระราม*ในการทำศึก

เมื่อพระนารายณ์*จะอวตารไปเป็นพระรามเพื่อปราบเผ่าพงศ์ยักษ์ เหล่าเทวดาและเทพอสูรต่างอาสาพระอิศวร*จุติลงไปเกิดเป็นไพร่พลในกองทัพของพระราม พระเสาร์*เทวดานพเคราะห์อาสาไปเกิดเป็นนิลพานรวานรเมืองขีดขิน* พระอิศวรให้พรว่าแม้จะถูกยักษ์ฆ่าตาย เมื่อพระพาย*พัดมาต้องกายก็จะฟื้นคืนชีพ

หลังจากปลงศพอินทรชิต*แล้ว ทศกัณฐ์*และสิบรถ*โอรสทั้งสิบออกรบกับพระราม ระหว่างการรบ สิบขุนยักษ์ทหารของสิบรถเห็นพลวานรไล่สังหารพลยักษ์ก็กวัดแกว่งอาวุธเข้ารุกไล่ พลวานรสู้ไม่ได้ก็แตกพ่ายไป สุรเสน* สุรกานต์* เกยูร* มายูร* นิลเอก* นิลขัน* ทวิพัท* มหัทวิกัน* วาหุโรม* และเกสรทมาลา* จึงรวมกำลังกันเข้าต่อสู้และสังหารสิบขุนยักษ์ได้ สิบรถเห็นสิบขุนยักษ์ถูกสังหารก็โกรธ กวัดแกว่งอาวุธและขับรถไล่สังหารเสนาวานรทั้งสิบ สุครีพ* หนุมาน* องคต* นิลนนท์* เห็นดังนั้นก็เข้าต่อสู้กับสี่รถในสิบรถและสังหารสี่รถได้ ส่วนนิลพานร ชามพูวราช* นิลราช* ชมพูพาน* วิสันตราวี* และญาณรสคนธ์* เข้าต่อสู้และสังหารหกรถที่เหลือได้