บังทองเป็นตัวละครในเรื่องสามก๊ก (จีนกลางเรียกว่าผังถ่ง) เป็นชาวเมืองซงหยง 1* หนีภัยสงครามมา พร้อมกับอาชื่อบังเต๊กก๋ง* มาอยู่ที่แคว้นกังตั๋ง*ของซุนกวน* บังทองคบหาชอบพอกับสุมาเต๊กโช* ชีซี* และขงเบ้ง* สุมาเต๊กโชให้ฉายาว่าฮองซูหมายถึงหงส์อ่อนที่ยังมีแต่ขนนุ่น หากขนแข็งขึ้นเต็มก็จะบินทะยานปรากฏชื่อเสียง เป็นฉายาคู่กับฮกหลงของขงเบ้งซึ่งหมายถึงมังกรซุ่ม

เมื่อโจโฉ*ยกทัพมาตีกังตั๋ง โลซก*มาถามวิธีเอาชนะโจโฉ บังทองแนะให้คิดอ่านลวงให้โจโฉเอาโซ่ล่ามเรือแล้วตรึงตะปูก่อน จากนั้นเอาไฟเผาโลซกนำอุบายนี้ไปบอกจิวยี่*ต่อมาเจียวก้าน*นำบังทองไปหาโจโฉ โจโฉถามวิธีแก้ไขไม่ให้ทหารเมาเรือ บังทองจึงลวงให้เอาโซ่ล่ามเรือและตรึงตะปูไว้ด้วยกันทุกลำ แต่ได้ลอบบอกวิธีเอาตัวรอดแก่ชีซี โจโฉหลงกลบังทองถูกจิวยี่เผาทัพเรือวอดวาย

หลังจากจิวยี่ตายแล้วโลซกพาบังทองไปแนะนำให้ซุนกวน*ใช้แทนจิวยี่ ซุนกวนไม่สนใจ โลซกจึงเขียนจดหมายแนะนำให้ถือไปพบเล่าปี่* เมื่อพบกันครั้งแรกเล่าปี่เห็นบังทองรูปอัปลักษณ์จึงรับไว้อย่างเสียมิได้แล้วให้ไปเป็นเจ้าเมืองลอยเอี๋ยง*ซึ่งเป็นเมืองเล็ก บังทองน้อยใจจึงเอาแต่เสพสุราไม่ว่าราชการถึงร้อยกว่าวัน เล่าปี่ทราบเรื่องส่งเตียวหุย*กับซุนเขียน*ไปสอบสวน เตียวหุยตำหนิ บังทองชำระคดีความที่ค้างอยู่เสร็จอย่างรวดเร็ว ทำให้เตียวหุยอัศจรรย์ใจไปรายงานเล่าปี่ ประกอบกับขงเบ้งแนะนำให้รู้ความสามารถของบังทองอีกด้วย เล่าปี่จึงเชิญมาเป็นที่ปรึกษา

ต่อมาเล่าปี่มีปัญหาขัดแย้งกับเล่าเจี้ยง*ผู้ครองแคว้นเอ๊กจิ๋ว* (เสฉวน*) บังทองเสนอให้ลวงเล่าเจี้ยงมาฆ่า เล่าปี่ไม่ยอมทำตาม ในการยกทัพไปตีเอ๊กจิ๋วบังทองเสนอแผนสามระดับ คือ อย่างเร็ว อย่างกลาง และอย่างช้า เล่าปี่เลือกใช้แผนอย่างกลาง บังทองคิดแสดงผลงานแข่งกับขงเบ้ง ไม่ฟังคำท้วงติงของเล่าปี่และคำแนะนำในจดหมายของขงเบ้ง นำทัพเข้าตีช่องแคบเข้าเมืองลกเสีย*ด้วยตนเอง ระหว่างทางม้าพลาดล้มขาแพลง เล่าปี่จึงให้เปลี่ยนม้ากับตน ถึงตำบลลกห้องโห*ซึ่งแปลว่าหงส์ตก ถูกทัพซุ่มของเตียวหยิน*ระดมยิงเกาทัณฑ์ใส่ตกม้าตาย อายุได้ 36 ปี