TLD-003-2228

บุณฑริก 2 (ชื่อตัวละคร)

พระสุธนคำฉันท์  

บุณฑริกเป็นตัวละครในเรื่องพระสุธนคำฉันท์ เป็นพรานป่าชาวเมืองอุดรปัญจา*

วันหนึ่งพรานบุณฑริกได้พบท้าวชมพูจิตรนาคซึ่งกำลังมีความทุกข์เนื่องจากมีพราหมณ์ที่ท้าวนันทาธิราช*ส่งมาใช้เวทมนตร์ทำร้าย พรานบุณฑริกจึงบังคับให้พราหมณ์ผู้นั้นแก้มนตร์สะกดแล้วสังหารเสีย ท้าวชมพูจิตรนาคตอบแทนบุญคุณด้วยการพาพรานบุณฑริกลงไปเสวยสุขยังเมืองบาดาล*อยู่ 7 วัน แล้วมอบแก้วแหวนเงินทองให้ก่อนพาไปส่งยังโลกมนุษย์และบอกว่าหากต้องการความช่วยเหลือ ขอให้นึกถึงชื่อตน ตนจะมาช่วย พรานบุณฑริกเดินทางท่องเที่ยวล่าสัตว์ไปจนถึงสระโบกขรณีในป่าหิมพานต์ ได้เห็นนางกินรี 7 นางมาเล่นน้ำมีความงามยิ่งนัก นายพรานมีจิตปฏิพัทธ์ใคร่จะได้นางกินรี แต่ไม่รู้ว่าจะทำประการใดจึงเดินทางต่อไปจนพบพระฤๅษีและถามวิธีจับนางกินรี

พระฤๅษีแนะนำว่าต้องใช้บ่วงนาคบาศ พรานบุณฑริกจึงตั้งจิตรำลึกถึงท้าวชมพูจิตรนาค เมื่อท้าวชมพูจิตรนาคขึ้นมาจากบาดาล นายพรานขอบ่วงนาคบาศ ท้าวชมพูจิตรนาคขอร้องให้เลือกสิ่งมีค่าอื่น ๆ แทน เพราะบ่วงนาคเป็นเครื่องป้องกันชีวิตตนให้พ้นภัยจากพญาครุฑได้ แต่ในที่สุดเพื่อรักษาสัจจะของตนพญานาคก็จำต้องยอมมอบบ่วงนาคบาศให้ พรานบุณฑริกใช้บ่วงนาคบาศจับได้นางมโนห์รา*น้องสุดท้องแต่พรานรู้ตัวว่าตนไม่คู่ควรกับนาง จึงนำนางมโนห์ราไปถวายพระสุธน* ในสมัยพุทธกาลพรานบุณฑริกมาเกิดเป็นพุทธบริบาลพระพุทธองค์

ดาวรัตน์ ชูทรัพย์ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)