TLD-003-2516

เป๊กลีเห (ชื่อตัวละคร)

เลียดก๊ก, พงศาวดาร  

เป๊กลีเหเป็นตัวละครในเรื่องเลียดก๊ก เป็นชาวเมืองหงอ* เป๊กลีเหมีสติปัญญาเฉลียวฉลาดแต่ไม่มีโอกาสแสดงความสามารถ เมื่ออายุได้ 30 ปี ได้ภรรยาชื่อนางเตาซี*และมีบุตรชายชื่อเป๊กลีเบ้งเบ๋ง*

เป๊กลีเหเป็นคนยากจน ครั้นจะไปหากินต่างแดนก็กลัวจะทำให้ภรรยากับบุตรลำบาก ภรรยาจึงสนับสนุนให้มีมานะเผื่อจะได้ดีเป็นขุนนางหรือค้าขายได้ทรัพย์สิน เป๊กลีเหจึงออกเดินทางไปเมืองเจ๋* จะเข้าทำราชการกับเจ๋เสียงก๋งก็ไม่มีใครชักนำจึงขอทานจนอายุได้ 40 ปี เมื่อเป๊กลีเหขอทานมาถึงบ้านกวนซก* กวนซกเห็นลักษณะดีจึงไต่ถาม เมื่อรู้ว่าเป๊กลีเหมีสติปัญญาจึงชวนให้อยู่ด้วยกันและสาบานเป็นพี่น้องกัน

ต่อมาเป๊กลีเหได้เข้าทำราชการกับงูก๋ง* ครั้นงูก๋งเสียเมือง เป๊กลีเหก็มาอยู่กับจิ้นเฮียนก๋ง* จิ้นเฮียนก๋งรู้ว่าเป๊กลีเหมีสติปัญญาจึงอยากจะตั้งให้เป็นขุนนางแต่เป๊กลีเหไม่ยอมรับตำแหน่ง ต่อมาจิ้นเฮียนก๋งจะส่งนางเป๊กกี*ผู้เป็นบุตรีไปให้ก๋งจูบุนจึงพาบุตรีเดินทางไปแล้วให้เป๊กลีเหเดินทางไปด้วย ระหว่างเดินทางเป๊กลีเหคิดว่าตนเป็นคนบุญน้อย เสียแรงมีสติปัญญาแต่ไม่พบเจ้านายที่ดี

ครั้นจะตามนางเป๊กกีไปถึงเมืองจิ๋น*ก็เหมือนไปเป็นทาส เป๊กลีเหรู้สึกอายจึงหนีไปเมืองฌ้อ* ชาวบ้านคิดว่าเป็นข้าศึกมาสอดแนมจึงจับตัวไว้ เป๊กลีเหจึงเล่าว่าตนหนีทุกข์มา ชาวบ้านจึงให้เป๊กลีเหเลี้ยงโค เป๊กลีเหก็เลี้ยงโคได้ดี ความทราบไปถึงฌ้อเซียงอ๋อง* ฌ้อเซียงอ๋องจึงให้เป๊กลีเหไปเลี้ยงม้า เมื่อนางเป๊กกีเดินทางไปถึงเมืองจิ๋น ก๋งจูบุน*ดูรายชื่อผู้ติดตามนางเป๊กกีพบว่าเป๊กลีเหหายตัวไปจึงให้ออกติดตามพบว่าเลี้ยงม้าอยู่เมืองฌ้อ ก๋งจูบุนอยากได้เป๊กลีเหมาช่วยราชการจึงอยากจะไปขอตัวเป๊กลีเหจากฌ้อบุนอ๋องแต่กลัวฌ้อบุนอ๋องจะรู้ว่าเป๊กลีเหเป็นผู้มีสติปัญญาจะไม่ยอมให้ กงซุนกี*จึงออกอุบายว่าจะให้มีหนังสือไปถึงเจ้าเมืองฌ้อว่าเป๊กลีเหเป็นคนของตนหนีมาจะเอาตัวไปลงโทษอย่าให้ผู้อื่นดูเยี่ยงอย่าง พร้อมทั้งมอบหนังแพะ 5 ผืนเป็นของกำนัล เจ้าเมืองฌ้อจึงให้เอาตัวเป๊กลีเหใส่กรงมอบคืนไป

เมื่อเดินทางมาถึงเมืองจิ๋น กงซุนกีจึงพาเป๊กลีเหเข้าไปหาก๋งจูบุน ก๋งจูบุนถามอายุ เป๊กลีเหตอบว่า 70 ปี ก๋งจูบุนก็ถอนใจเสียดายว่าอายุมากแล้ว เป๊กลีเหจึงอ้างถึงเกียงจูแหย*ว่าตอนที่เกียงจูแหยมาช่วยพระเจ้าบู๊อ๋อง*อายุได้ 80 ปีแล้ว ก๋งจูบุนจึงสอบถามความรู้ต่างๆ เป๊กลีเหก็ตอบได้ ก๋งจูบุนจึงจะตั้งเป๊กลีเหเป็นขุนนางตำแหน่งเสียงแข แต่เป๊กลีเหไม่ยอมขอให้ไปเชิญกวนซกมารับราชการด้วย ถ้ากวนซกไม่มาตนก็จะไม่ขอรับตำแหน่ง ก๋งจูบุนจึงให้ก๋งจูจี*เชิญกวนซกไปรับราชการ เดิมกวนซกไม่ยอมแต่ก๋งจูจีกล่าวว่าหากไม่ยอมไปเป๊กลีเหก็จะไม่ยอมรับตำแหน่งขุนนาง กวนซกจึงยอมไปทำราชการกับก๋งจูบุน ก๋งจูบุนตั้งกวนซกเป็นขุนนางผู้ใหญ่ฝ่ายทหาร และตั้งเป๊กลีเหเป็นโจสูเตียงขุนนางผู้ใหญ่ฝ่ายพลเรือน

ฝ่ายนางเตาซีภรรยาเป๊กลีเหรู้ว่าสามีได้เป็นขุนนางผู้ใหญ่ในเมืองจิ๋นก็เดินทางไปหา แล้วขอเข้าร่วมอยู่ในวงมโหรี ครั้นเป๊กลีเหออกมาฟังมโหรี นางเตาซีขับเพลงเป็นเรื่องราวความหลัง เป๊กลีเหได้ฟังก็สงสัยจึงให้เรียกเข้ามาใกล้

ครั้นพบก็รู้ว่าเป็นภรรยาจึงถามถึงบุตรแล้วให้คนไปรับบุตรมา เมื่อเจ้าเมืองจิ๋นรู้ว่าเป๊กลีเหได้พบบุตรและภรรยาแล้วจึงจัดสิ่งของไปมอบให้ แล้วตั้งเป๊กลีเบ้งเบ๋งบุตรของเป๊กลีเหเป็นไตหูช่วยราชการฝ่ายทหาร

นวรัตน์ ภักดีคำ , นวรัตน์ ภักดีคำ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)