โลโก้ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรLogo
logo
  • หน้าหลัก
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
  • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • นโยบายการใช้งาน
    • ติดต่อเรา
    • ศมส
ขยายขนาดตัวอักษร

ตัวละครและปกิณกะ

  1. หน้าหลัก
  2. ตัวละครและปกิณกะ
  3. มโนห์รา 2

มโนห์รา 2

  • มโนห์รา 2
  • ชื่อตัวละคร
รหัสข้อมูล
TLD-003-3215
ชื่อ
มโนห์รา 2 ( ชื่อตัวละคร)
วรรณคดี
สุธนูคำฉันท์  
คำอธิบายเนื้อเรื่อง

มโนห์ราเป็นตัวละครในเรื่องพระสุธนคำฉันท์ เป็นนางกินรีธิดาสุดท้องในจำนวนธิดา 7 นางของท้าวทุมราช* แห่งเขาไกรลาส นางเป็นชายาของพระสุธน*

เมื่อมโนห์ราถูกพรานบุณฑริก*ใช้บ่วงนาคบาศจับตัวได้ แล้วนำไปถวายพระสุธนโอรสกษัตริย์เมืองอุดรปัญจา* พระสุธนหลงรักนางแต่แรกเห็น รับนางไว้เป็นชายาและนำนางไปไว้ ณ ตำหนักของพระองค์ในอุทยาน เมื่อท้าวอาทิตยวงษ์*พระบิดาทรงทราบก็โปรดให้รับเข้าไปในเมืองและให้อภิเษกนางมโนห์รากับพระสุธน เมื่อท้าวจันทรภาณุ*เจ้าเมืองบูรพา*กรีธาทัพมาตีเมืองอุดรปัญจา ปุโรหิตเฒ่า*คิดจะกำจัดพระสุธนจึงออกอุบายทูลยุยงให้พระสุธนเป็นผู้นำทัพหมายจะให้สิ้นพระชนม์ในที่รบ

ต่อมานางจันทรเทวี*พระมารดาพระสุธนทรงฝันร้ายว่าพระสุธนสิ้นพระชนม์ ปุโรหิตเฒ่าจึงทูลให้สะเดาะเคราะห์โดยบูชายัญสัตว์ทุกชนิดรวมทั้งนางมโนห์ราด้วย นางมโนห์ราทูลขอให้นางจันทรเทวีทรงช่วยโดยขอผัดผ่อนให้พระสุธนกลับมาก่อน แต่นางจันทรเทวีไม่สามารถช่วยทูลทัดทานได้เพราะท้าวอาทิตยวงษ์มิให้ผู้ใดเข้าเฝ้า ในวันพิธีบูชายัญ นางมโนห์ราทำอุบายทูลนางจันทรเทวีขอปีกหางและเครื่องทรงของตนเพื่อสวมใส่ร่ายรำก่อนถูกบูชายัญ เมื่อนางร่ายรำเสร็จได้เหาะหนีขึ้นไปพลางประกาศว่า พระบิดาหลงเชื่อคำคนพาลให้ประหารชีวิตสรรพสัตว์ การทำปาณาติบาตเป็นการก่อบาป เหตุใดจึงเชื่อว่าจะเป็นการสะเดาะเคราะห์ได้ ขอให้ปล่อยสัตว์ทั้งปวงและตั้งมั่นอยู่ในทศพิธราชธรรม จากนั้นทูลลาแล้วบินจากไป นางมโนห์ราบินไปถึงอาศรมพระฤๅษีกัสปะ* บอกว่าหากพระสุธนตามมาขออย่าได้ติดตามนางไปเพราะหนทางกันดารลำบากยิ่งนัก และนางได้ฝากธำมรงค์กับผ้ากัมพลไว้ถวายพระสุธน แต่หากพระสุธนยืนยันจะตามไป ก็ให้เดินทางไปตามเส้นทางที่นางเขียนบอกไว้ นอกจากนี้ยังฝากโอสถทิพย์ไว้ให้พระสุธน และให้พระสุธนพาลิงน้อยไปด้วยตัวหนึ่ง เพราะหนทางที่จะไปมีผลไม้ที่มีพิษ ขอให้พระสุธนเลือกเสวยเฉพาะผลไม้ที่ลิงกินจึงจะปลอดภัย

เมื่อนางมโนห์รากลับไปถึงเขาไกรลาส พระบิดาให้นางอยู่ ณ ตำหนักนอกเมืองเป็นเวลา 7 ปี 7 เดือน 7 วัน ให้สิ้นกลิ่นอายมนุษย์ ในวันสุดท้ายที่ครบกำหนดซึ่งจะทำพิธีสรงสนานล้างมลทิน พระสุธนได้ตามมาถึงและลอบใส่ธำมรงค์ของนางที่ได้จากพระฤๅษีลงในกระออมน้ำ เมื่อน้ำรินรดกายนางมโนห์ราแหวนนั้นก็ตกลงมาสวมนิ้ว ทำให้นางรู้ว่าพระสวามีตามมา จึงให้ทาสีนำภูษาทรงไปถวายพระสุธน แล้วนางเข้าเฝ้าทูลท้าวทุมราช ท้าวทุมราชจึงให้ทดสอบพระสุธนด้วยวิธีต่าง ๆ แล้วสุดท้ายให้เลือกชี้ตัวนางมโนห์ราจากธิดาทั้งเจ็ดซึ่งมีรูปโฉมเหมือนกัน พระอินทร์*แปลงกายเป็นแมลงวันทองบินรอบกายนางมโนห์ราทำให้พระสุธนชี้ตัวนางได้ถูกต้อง ท้าวทุมราชจึงได้จัดพิธีอภิเษกพระสุธนกับนางมโนห์รา ต่อมานางมโนห์ราติดตามพระสุธนกลับไปเมืองอุดรปัญจา ในสมัยพุทธกาลนางมโนห์รามาเกิดเป็นพระนางยโสธราพิมพา

ผู้เรียบเรียง
ดาวรัตน์ ชูทรัพย์ 
เจ้าของสิทธิ์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170
ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงวัฒนธรรม
2021 © ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
www.sac.or.th
วันจันทร์-ศุกร์ : 08.00-17.00 น.
TELEPHONE
0-2880-9429
FAX
0-2880-9332
E-MAIL
webmaster@sac.or.th
E-MAIL (งานสารบรรณ)
saraban@sac.or.th

นิสา เชยกลิ่น

นิสา เชยกลิ่น
Content Manager

ช่องทางการรับฟังความคิดเห็น
Application : Smart SAC
ประเภท
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
เกี่ยวกับ
  • เกี่ยวกับโครงการ
  • นโยบายการใช้งาน
ติดต่อ
  • ติดต่อเรา
  • ศมส.
  • นโยบายข้อมูลส่วนบุคคล
  • ประกาศความเป็นส่วนตัว
SmartSAC in App Store
SCAN ME
open in App Store
SmartSAC in Play Store
SCAN ME
open in Play Store