TLD-003-3549

โมรา 1 (ชื่อตัวละคร)

จันทะโครบ, นิทาน  

โมราเป็นตัวละครในเรื่องจันทะโครบ เป็นชายาของจันทะโครบ* นางโมรามีกำเนิดมาจากขนโมรา (ขนนกยูง) ที่พระฤๅษีเสกขึ้นมาแล้วใส่ไว้ในผอบทองเพื่อประทานให้เป็นชายาของจันทะโครบ และสั่งว่าเมื่อเดินทางกลับไปถึงเมืองจึงให้เปิด แต่จันทะโครบละเมิดคำสั่งพระฤๅษีเปิดผอบกลางป่า นางก็ได้ปรากฏตัวขึ้นเป็นหญิงงามและตกเป็นชายาของจันทะโครบ

ในระหว่างรอนแรมอยู่ในป่า จันทะโครบเป็นฝ่ายเอาใจนาง หาใบไม้มาป้องกันแสงแดดเพราะกลัวนางจะร้อน ยามใดที่นางเมื่อยล้า จันทะโครบจะอุ้มนางใส่เอวมิให้นางต้องเดิน ยามที่นางกระหายน้ำ จันทะโครบได้สละเลือดของตนเองโดยใช้พระขรรค์ฟันต้นขาขวาของพระองค์รองเลือดมาให้นางดื่มกิน

ต่อมาทั้งสองได้เผชิญหน้ากับหัวหน้าโจรป่าห้าร้อย จันทะโครบต่อสู้ป้องกันนาง แต่นางกลับนึกรักโจร และกลัวว่าโจรจะเป็นฝ่ายเพลี่ยงพล้ำ นางไม่ต้องการให้ทั้งสองฝ่ายตายเพราะอยากได้ทั้งคู่เป็นสามี เมื่อจันทะโครบร้องขอให้นางส่งพระขรรค์ที่มอบให้นางถือไว้ป้องกันตัวให้แก่ตน นางจึงยื่นพระขรรค์ไปตรงกลาง โดยให้ด้ามพระขรรค์อยู่ข้างโจร โจรจึงคว้าพระขรรค์ฟันจันทะโครบจนเสียชีวิต ก่อนตายจันทะโครบได้ตัดพ้อนางโมราว่า อารมณ์นางเหมือนน้ำค้างที่ร่มพฤกษ์ เมื่อยามดึกดังจะรองไว้ดื่มได้ ครั้นรุ่งแสงสุริย์ฉายก็หายไป มาเห็นใจเสียเมื่อใจจะขาดรอน

หลังจากที่ฆ่าจันทะโครบตายแล้ว โจรได้แกล้งลองใจนางโดยกล่าวว่าจะขอลานางไป แต่นางได้อ้อนวอนขอให้โจรอยู่กับนางและยินยอมเป็นเมียโจรด้วยความเต็มใจ ในขณะที่นางนอนหลับอยู่ หัวหน้าโจรเป็นฝ่ายได้คิดและนึกรังเกียจความไม่ซื่อสัตย์ต่อสามีของนาง จึงได้หนีจากไป เมื่อเหลือตัวคนเดียวอยู่กลางป่า นางโมราจึงหวนคิดถึงความรักของจันทะโครบที่มีต่อนาง นางได้แต่คร่ำครวญและดั้นด้นเดินทางออกจากป่ารังจนถึงชายทะเล

ในขณะที่นางโมรากำลังทนทุกข์จากความหิว พระอินทร์*ได้แปลงกายเป็นเหยี่ยวทำทีกินเนื้อย่างให้นางเห็น เมื่อนางขอเนื้อกินบ้าง เหยี่ยวแปลงแกล้งเกี้ยวพาราสี ขอแลกชิ้นเนื้อกับตัวนาง นางตอบตกลง พระอินทร์จึงกล่าวประจานนางว่า “สองมนุษย์แล้วมิหนำมาซ้ำสัตว์” และสาปให้นางกลายเป็นชะนี มีค่างเป็นคู่ ไต่ไม้ร้องเรียกหาผัวอยู่ในป่าตั้งแต่นั้นมา

สุกัญญา สุจฉายา 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)