ลกซุนเป็นตัวละครในเรื่องสามก๊ก (จีนกลางเรียกว่าลู่ซุน)   เป็นชาวเมืองง่อกุ๋น*  

เมื่อซุนกวน*เปิดรับสมัครคนดีมีฝีมือ   ลกซุนมาสมัครด้วยตนเอง   เมื่อโจโฉ*ยกทัพใหญ่มาตีกังตั๋ง*คราวสงครามเซ็กเพ็ก*   ลกซุนเป็นแม่ทัพหน้าของซุนกวนคอยสกัดทัพจากเมืองหับป๋า*ไม่ให้ลงมาช่วยทัพเรือโจโฉ   จนจิวยี่*ใช้อุบายเผาทัพเรือโจโฉวอดวายพ่ายยับกลับไป   ซุนกวนบุกตีเมืองหับป๋าต่อ   ไทสูจู้*หลงกลเตียวเลี้ยว*ถูกล้อมและต้องอาวุธบาดเจ็บ   ลกซุนช่วยแก้ไขไทสูจู้ออกมาได้   คราวโจโฉยกทัพตีกังตั๋งที่ปากน้ำยี่สู*ลิบอง*ให้ทหารใช้ธนูยิงสู้กับทัพโจโฉจนหมดลูกธนูเพลี่ยงพล้ำ   ลกซุนนำทัพมาช่วยทันเวลาและสามารถตีทัพโจโฉแตกพ่ายไป   ชิงม้าศึกมาได้สี่พันกว่าตัว  

ต่อมาลิบองอาสาซุนกวนตีชิงเมืองเกงจิ๋ว*จากกวนอู*   แล้วเห็นว่ากวนอูสร้างป้อมค่ายป้องกันเมืองไว้เข้มแข็งก็กังวลใจแกล้งลาป่วย ลกซุนบอกซุนกวนว่าลิบองป่วยใจแล้วอาสาไปจัดการ   ลกซุนบอกอุบายชิงเมืองเกงจิ๋วแก่ลิบอง   ลิบองจึงขอให้ซุนกวนตั้งลกซุนเป็นแม่ทัพรักษาด่านลกเค้า*   ซึ่งเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญของง่อก๊ก*แทนตน   ลกซุนรับตำแหน่งแล้วเขียนจดหมายไปพินอบพิเทาต่อกวนอู   พร้อมส่งของกำนัลไปเป็นอันมาก ทำให้กวนอูชะล่าใจเพราะเห็นลกซุนเป็นเด็กและไม่มีชื่อเสียง   จึงทุ่มเทกำลังไปตีเมืองห้วนเสีย*ของโจโฉ   ลกซุนให้ทหารปลอมตัวเป็นพ่อค้านำเรือแล่นผ่านด่านตรวจตราของกวนอูเข้าไปจนสามารถยึดเมืองเก๋งจิ๋วได้อย่างง่ายดาย   แล้วเกลี้ยกล่อมให้ผู้รักษาเมืองลำกุ๋น*และเมืองกองอั๋น*ยอมสวามิภักดิ์   กวนอูถูกลิบองตีกระหนาบจนถูกจับตัวได้และถูกประหารชีวิต  

เมื่อเล่าปี่*ยกทัพใหญ่มาตีง่อก๊ก   ทีแรกง่อก๊กพ่าย   งำเต๊ก*เสนอซุนกวนตั้งลกซุนเป็นแม่ทัพรบเล่าปี่   ทีแรกพวกนายทหารผู้ใหญ่ไม่ยอมรับเพราะเห็นลกซุนเป็นเด็ก   ซุนกวนต้องทำพิธีแต่งตั้งอย่างสมเกียรติและมอบสิทธิ์ขาดให้ประหารผู้ขัดคำสั่งได้ทันที   ลกซุนใช้ยุทธวิธีตั้งรับจนทหารจ๊กก๊กรวมทั้งเล่าปี่ประมาทศัตรูแล้วใช้ไฟเผาทัพเล่าปี่ซึ่งตั้งยาวถึง 700 ลี้   วอดวายพ่ายยับกลับไป   โจผี*แห่งวุยก๊ก*ฉวยโอกาสตีง่อก๊กกลับถูกลกซุนตีพ่ายยับกลับไป   ซุนกวนจึงแต่งตั้งลกซุนเป็นแม่ทัพใหญ่คุมกองทัพทั้งหมดของง่อก๊ก   หลังจากง่อก๊กกับจ๊กก๊ก*กลับเป็นไมตรีกัน   ขงเบ้ง*นัดซุนกวนช่วยตีกระหนาบวุยก๊ก   ซุนกวนส่งทัพไปสามทาง ตนเองคุมทัพหนึ่ง   จูกัดกิ๋น 1*และลกซุนคุมอีกคนละทัพ   ทัพซุนกวนถูกหมันทอง*เผาแตกพ่าย   ลกซุนมีจดหมายไปบอกให้ซุนกวนถอยทัพไปตีแนวหลังของทัพวุยก๊ก   ตนจะตีแนวหน้ากระหนาบ แต่จดหมายถูกฝ่ายวุยก๊กจับได้   ลกซุนจึงเปลี่ยนยุทธวิธีเป็นตั้งรับและปลูกผักลวงให้ทัพวุยก๊กหวาดระแวงไม่กล้าบุกเข้าโจมตีแล้วถอยทัพกลับโดยไม่เสียหาย   พระเจ้าโจยอย*เห็นกลอุบายต่าง ๆ ของลกซุนแล้วชมว่าเชี่ยวชาญการศึกไม่แพ้ซุนบูจู๋ (อยู่ในเรื่องเลียดก๊ก)  

ลกซุนเป็นแม่ทัพง่อก๊กที่ชนะศึกใหญ่ตลอดมา   ยามเพลี่ยงพล้ำในศึกเล็กก็ประคองสถานการณ์เอาตัวรอดได้โดยกองทัพไม่เสียหายมาก   ลกซุนก้าวหน้าในราชการจนได้เป็นอัครมหาเสนาบดี   ภายหลังคัดค้านไม่ให้ซุนกวนปลดรัชทายาทถูกซุนกวนตำหนิจนตรอมใจตาย อายุ 63 ปี