TLD-003-3841

ลำหับ (ชื่อตัวละคร)

บทละคร เงาะป่า  

ลำหับเป็นตัวละครในบทละครเรื่องเงาะป่า  เป็นลูกสาวของเงาะตองยิบ*และเงาะฮอย*  มีพี่ชายชื่อเองแอง*  มีน้องชายชื่อไม้ไผ่*  ลำหับเป็นหญิงงามจึงเป็นที่หมายปองของหนุ่มเงาะที่ชื่อซมพลา*และฮเนา*  ต่อมาเงาะยอปาน*และเงาะมาเนาะ* พ่อแม่ของฮเนาได้สู่ขอลำหับให้แต่งงานกับฮเนา

เมื่อตอนที่ไม้ไผ่ทำหน้าที่เป็นพ่อสื่อมาบอกความในใจของซมพลานั้น  ลำหับไม่สนใจเพราะใจจริงไม่คิดที่จะมีสามี  ไม้ไผ่จึงออกอุบายให้ลำหับไปเที่ยวชมดอกไม้บานในป่าเพื่อจะได้พบกับซมพลา  ขณะที่กำลังเพลิดเพลินอยู่กับธรรมชาตินั้นลำหับก็ถูกงูรัด  ซมพลามาช่วยนางไว้ได้ทันท่วงที  ทำให้ลำหับสำนึกในบุญคุณ  และคิดว่าซมพลาคือสามีเพราะได้ถูกเนื้อต้องตัวนางแล้ว  นางจึงสัญญาว่าจะรักและซื่อสัตย์ต่อซมพลาเพียงผู้เดียว

ครั้นลำหับรู้ว่าตนจะต้องเข้าพิธีแต่งงานกับฮเนาซึ่งแม้ตนจะไม่รังเกียจแต่ก็ไม่ได้รัก  นางจึงเศร้าโศกยิ่งนัก  ไม้ไผ่รีบนำข่าวไปแจ้งแก่ซมพลา  ซมพลาให้ไม้ไผ่บอกลำหับว่าไม่ต้องเป็นทุกข์กังวลใจ  ตนจะแก้ไขปัญหาด้วยปัญญา   ลำหับจึงคลายความทุกข์

ตามประเพณีชาวเงาะหลังพิธีแต่งงานเจ้าสาวต้องไปอยู่ในป่าตามลำพังกับเจ้าบ่าวถึง 7 วันจึงกลับที่พัก  แต่ลำหับไม่ยอมไปได้แต่เศร้าโศก  ส่วนฮเนาก็เฝ้าแต่ปลอบโยน  ฝ่ายซมพลาได้ออกอุบายให้เพื่อนของตนลอบขว้างปาก้อนหินไปที่บ่าวสาวทั้งสอง  ทำให้ฮเนาโกรธ  จึงให้ลำหับคอยอยู่  ตนจะออกไปจับตัวผู้ก่อกวน  ซมพลาได้โอกาสจึงมาอุ้มลำหับไปอยู่ในถ้ำที่จัดเตรียมไว้

หลายวันผ่านไป  เสบียงที่มีอยู่ลดน้อยลง  ซมพลาจึงบอกลำหับว่าจะออกไปหาเสบียงสำรอง  ลำหับพยายามทัดทานเพราะซมพลาเพิ่งเล่าฝันร้ายเมื่อคืนที่ผ่านมาให้นางฟัง  แต่ซมพลาปลอบว่าไม่ต้องร้อนใจ  บ่าย ๆ ก็จะกลับ  นางลำหับได้แต่ร้องไห้เพราะรู้สึกเป็นทุกข์กังวล   ครั้นถึงเวลาเย็นซมพลาก็ยังไม่กลับ  ด้วยความเป็นห่วงว่าสามีจะเป็นอันตรายลำหับจึงออกตามหา

ขณะที่ลำหับออกตามหาซมพลา  ซมพลาซึ่งถูกยิงด้วยลูกดอกอาบยาพิษที่หน้าผากวิ่งเตลิดเซซังมาปะทะลำหับ  ซมพลารู้ตัวว่าจะต้องตายจึงสั่งเสียลำหับว่าให้กลับไปหาฮเนาซึ่งรักนาง  ลำหับจึงตัดพ้อว่าซมพลาคงนึกว่านางเป็นหญิงที่มุ่งแต่จะหาความสุขเหมือนหญิงอื่น  แม้ซมพลาตายจากนางก็จะไม่ยอมมีสามีใหม่  และเพื่อให้ซมพลาจากไปอย่างหมดห่วง  ลำหับจึงฉวยบาเดะ (มีดพก) จากมือซมพลาแทงซอกคอตัวเองตายก่อนที่ซมพลาจะสิ้นใจ

ยุพร แสงทักษิณ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)