TLD-003-4385

สัตพลี (ชื่อตัวละคร)

รามเกียรติ์, บทละคร 3  

สัตพลีเป็นตัวละครในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ เป็นเสนาวานรหนึ่งในสิบแปดมงกุฎ* ซึ่งเป็นกำลังสำคัญของทัพพระราม*ในการทำศึก

เมื่อพระนารายณ์*จะอวตารไปเป็นพระรามเพื่อปราบเผ่าพงศ์ยักษ์ เหล่าเทวดาและเทพอสูรต่างอาสาพระอิศวร*จุติลงไปเกิดเป็นไพร่พลในกองทัพของพระราม พระจันทร์*เทวดานพเคราะห์อาสาไปเกิดเป็นสัตพลีวานรเมืองขีดขิน* พระอิศวรให้พรว่าแม้จะถูกยักษ์ฆ่าตาย เมื่อพระพาย*พัดมาต้องกายก็จะฟื้นคืนชีพ

เมื่อพระรามจะให้องคต*เป็นทูตไปส่งสารให้ทศกัณฐ์*คืนนางสีดา* พระรามสั่งให้สัตพลีเป็นผู้แต่งสาร ครั้นเสร็จศึกกรุงลงกา*แล้ว พระรามให้ปรึกษาความชอบเหล่าทหาร สัตพลีเป็นผู้จัดทำรายชื่อผู้ทำความดีความชอบและความผิดตลอดการศึก พระรามจึงให้สัตพลีเป็นอาลักษณ์เมืองขีดขิน

ครั้งที่ทัพของพระพรต*และพระสัตรุด*สามารถหักด่านเมืองมลิวัน*ของท้าวจักรวรรดิ*ได้ พระพรตให้เคลื่อนพลไปพักทัพที่เขามยุรา* พญาไวยวงศา* (สุครีพ*) ทูลให้พระพรตส่งสารไปแจ้งท้าวจักรวรรดิให้ยอมอ่อนน้อม พระพรตจึงสั่งให้สัตพลีเป็นผู้แต่งสารแล้วให้นิลนนท์*เป็นผู้ถือสารไป

กิตติชัย พินโน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)