จ๊กก๊กเป็นแคว้นหนึ่งใน 3 แคว้นในเรื่องสามก๊ก (จีนกลางเรียกว่าสู่กั๋ว) ก๊กหรือกั๋วแปลว่าแคว้น รัฐ ประเทศ จ๊กหรือสู่เป็นชื่อแคว้นโบราณในมณฑลเสฉวน

จ๊กก๊กเป็นแคว้นอิสระของเล่าปี่* หลังจากมีฐานที่มั่นในเกงจิ๋ว*แล้วเล่าปี่เข้าตีชิงเมือง(แคว้น) เอ๊กจิ๋ว*ของเล่าเจี้ยง*และเมืองฮันต๋ง 2*ของโจโฉได้ พวกขุนนางยกเล่าปี่เป็นฮันต๋งอ๋องหรือเจ้าแห่งแคว้นฮันต๋ง จ๊กก๊ก*ก่อรูปขึ้นตอนนี้ มีดินแดนรวมหัวเมืองในเกงจิ๋วด้วย แต่ต่อมาเสียหัวเมืองเกงจิ๋วทั้งหมดให้ซุนกวน*

เมื่อเล่าปี่*รู้ข่าวว่าโจผี*แย่งราชสมบัติพระเจ้าเหี้ยนเต้* จึงตั้งตัวเป็นกษัตริย์แคว้นจ๊กก๊กสืบราชวงศ์ฮั่นต่อ ถึงรัชกาลพระเจ้าเล่าเสี้ยน*โอรสเล่าปี่ ขงเบ้ง*ฟื้นไมตรีกับซุนกวนแล้วยกทัพไปปราบเบ้งเฮ็ก*และพวกพ้อง ได้แคว้นลำมัน* (คือมณฑลยูนนานไปจนถึงตอนเหนือของพม่า) ถึงยุคนี้จ๊กก๊กมีอาณาเขตกว้างขวางรวมแคว้นเอ๊กจิ๋ว ฮันต๋ง และลำมันไว้ทั้งหมด ต่อมาสุมาสู*แห่งวุยก๊ก*ให้จงโฮย*และเต็งงาย*เป็นแม่ทัพตีจ๊กก๊ก เต็งงายเข้าประชิดเมืองเซ็งโต๋* พระเจ้าเล่าเสี้ยนยอมอ่อนน้อม เกียงอุย*พยายามกู้จ๊กก๊กแต่ไม่สำเร็จจึงเชือดคอตาย จ๊กก๊กล่มสลายเมื่อ พ.ศ.806 เป็นรัฐอิสระอยู่ 42 ปี ตั้งแต่พระเจ้าเล่าปี่ตั้งตัวเป็นกษัตริย์