TLD-003-5451

อุยเอี๋ยน 1 (ชื่อตัวละคร)

สามก๊กคำกลอน  

อุยเอี๋ยนเป็นตัวละครในบทละครเรื่องสามก๊ก เป็นนายทหารของเล่าปี่*เจ้าเมืองเกงจิว*

ครั้งที่จิวยี่*นายทหารที่ปรึกษาของซุนก๋วน*เจ้าเมืองกังตั๋ง*ทำอุบายจะไปตีเมืองเสฉวน*ของเล่าเจียง*ให้เล่าปี่   ขงเบ้งซ้อนกลให้เหล่านายทหารไปแอบซุ่มอยู่ตามจุดต่างๆ  อุยเอี๋ยนพาทหารไปเป็นกองล่ออยู่ถัดจากเตียวหุย*น้องร่วมสาบานของเล่าปี่ซึ่งซุ่มอยู่ที่ป่าเตยเมืองกิจุย*   ครั้นจิวยี่เข้าไปรับเสบียงที่หน้าประตูเมืองเกงจิว  นายทหารทุกคนรวมทั้งอุยเอี๋ยนก็เข้าล้อมไล่เยาะเย้ยจนจิวยี่ขับม้าหนีไป

ครั้งที่เล่าเจียงส่งสารเชิญเล่าปี่ไปเมืองเสฉวนเพื่อให้ช่วยรบกับเตียวฬ่อ*เจ้าเมืองฮันต๋ง*  เล่าเจียงกับเล่าปี่เข้าไปดื่มสุราในเมืองโปยเสีย*   พั่งทอง*ที่ปรึกษาของเล่าปี่คิดจะให้เล่าปี่ได้เมืองเสฉวนจึงสั่งอุยเอี๋ยนเข้าไปทำเป็นรำกระบี่แล้วหาโอกาสสังหารเล่าเจียง  แต่เตียวหยิม*เสนาของเล่าเจียงรู้ทันจึงออกไปรำกระบี่ด้วย  อุยเอี๋ยนถูกเล่าปี่ตำหนิและให้ออกไปจากห้อง

ต่อมาเล่าเจียงกับเล่าปี่ผิดใจกัน  เล่าเจียงจึงส่งทหาร 4 นาย คือ เหลงเป๋า*  เล่ากุ๋ย*  เตียวหยิม  และเตงเหียน*ไปตั้งค่ายรักษาเมืองลกเสีย*ซึ่งเป็นเมืองด่านที่ 2 ก่อนถึงเมืองเสฉวน   ฮองต๋ง*อาสาเล่าปี่ไปตีค่าย  แต่อุยเอี๋ยนทัดทานและขออาสาไปเองเพราะเห็นว่าฮองต๋งชรามากแล้ว  ทั้งสองทุ่มเถียงกัน  พั่งทอง*ที่ปรึกษาเล่าปี่เกรงว่านายทหารทั้งสองจะน้อยใจจึงเสนอให้แยกไปตีคนละค่าย  ให้ฮองต๋งไปตีค่ายของเหลงเป๋าซึ่งอยู่ตรงภูเขา  ส่วนอุยเอี๋ยนให้ไปตีค่ายของเตงเหียนซึ่งอยู่หน้าเมืองลกเสีย 

อุยเอี๋ยนคิดจะชิงความดีความชอบของฮองต๋งจึงยกทัพไปตีค่ายของเหลงเป๋าก่อน  เตงเหียนรู้ก็ยกทัพไปช่วยเหลงเป๋าตีทัพของอุยเอี๋ยนจนแตกพ่ายไป  อุยเอี๋ยนขับม้าหนี แต่ม้าพลาดเหยียบก้อนหินถลาล้ม เตงเหียนได้โอกาสขับม้าไปจะตัดหัว  แต่ฮองต๋งตามไปทัน ยิงเกาทัณฑ์ถูกเตงเหียนตาย  ฝ่ายเหลงเป๋าขับม้าหนีไปได้  อุยเอี๋ยนรู้ว่าตนมีโทษถึงตาย คิดจะทำการแก้ตัว จึงขับม้าลัดป่าไปผูกเถาวัลย์ดักรอเหลงเป๋า  เหลงเป๋าขับม้าสะดุดเถาวัลย์ถูกอุยเอี๋ยนจับตัวไปได้  เล่าปี่ยกโทษให้อุยเอี๋ยนแล้วให้ไปขอโทษฮองต๋ง

เมื่อทัพเล่าปี่จะยกเข้าตีเมืองลกเสีย อุยเอี๋ยนได้เป็นทัพหน้าไปกับพั่งทอง  ครั้นไปถึงหว่างเขา เล่ากุ๋ยและเตียวหยิมซึ่งรักษาด่านอยู่ให้ทหารระดมยิงเกาทัณฑ์ใส่จนพั่งทองเสียชีวิต  ส่วนอุยเอี๋ยนถูกล้อมไว้  อุยเอี๋ยนขับม้าฝ่าออกไปจนพบฮองต๋ง  ทั้งสองต่อสู้กับหงอหลัน* (งอหลัน*) และลุยต๋อง*นายทหารของเล่าเจียง แล้วไล่ตามไปจนถึงหน้าเมืองลกเสียสมทบกับทัพของเล่าปี่  เล่ากุ๋ยซึ่งคุมทหารอยู่บนเชิงเทินระดมยิงเกาทัณฑ์ใส่  ทัพของเล่าปี่ต้านไม่ไหวก็ถอยทัพกลับด่านโปยสิก๋วน*ซึ่งเป็นด่านแรกก่อนจะเข้าเมืองเสฉวน

เล่าปี่ยกทัพไปปล้นค่ายของเตียวหยิมแล้วให้ล้อมเมืองลกเสียไว้ตั้งแต่เช้าจนเที่ยง  เตียวหยิมเห็นเหล่าทหารเล่าปี่อ่อนล้าจึงให้ลุยต๋องกับหงอหลันบุกออกไปช่วยกันรุมรบ เล่าปี่ต่อสู้กับเตียวหยิมจนใกล้เพลี่ยงพล้ำ  อุยเอี๋ยนและฮองต๋งจะเข้าไปช่วยเล่าปี่แต่ถูกลุยต๋องกับหงอหลันขวางไว้  เมื่อเล่ากุ๋ยและหงออี้* (งออี้*) นายทหารของเล่าเจียงมาสมทบอีก  อุยเอี๋ยนและฮองต๋งสู้ไม่ได้ก็ล่าถอย  เตียวหุยกับเล่าปี่เข้าช่วยไว้ได้  เล่ากุ๋ยกับหงออี้จึงหนีกลับเข้าเมืองลกเสีย

ครั้งที่เล่าปี่ให้อุยเอี๋ยนกับฮองต๋งเป็นทัพหน้าไปตีเมืองกิมก๊ก*  อุยหวนเจ้าเมืองให้ลิเหยียม* ยกทัพไปดูกำลัง  ขงเบ้งเห็นว่าลิเหยียมกับฮองต๋งมีฝีมือทัดเทียมกันก็ทำอุบายให้ฮองต๋งไปท้ารบ แล้วให้ทำเป็นแพ้หนีไปทางซอกเขา อุยเอี๋ยนซึ่งดักรออยู่ล้อมจับลิเหยียมไว้ได้  ต่อมาม้าเฉียว*บุตรม้าเท้ง*ได้รับคำสั่งของเตียวฬ่อให้ไปตีด่านแฮปังก๋วน*ซึ่งเล่าปี่ให้เบ้งตัดและงักจุ้น*รักษาอยู่  อุยเอี๋ยนต่อสู้กับเอียวเป๊ก* (เอี่ยวเป๊ก*) นายทหารเมืองฮันต๋ง   เอียวเป๊กสู้ไม่ได้ชักม้าหนีไป  อุยเอี๋ยนไล่ตามไปจึงถูกม้าต้าย*หลานของม้าเท้งยิงเกาทัณฑ์ถูกแขนได้รับบาดเจ็บ  เตียวหุยตามไปช่วยอุยเอี๋ยนไว้ได้

กิตติชัย พินโน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)