TLD-003-5465

อุษา 1 (ชื่อตัวละคร)

อนิรุทธ์คำฉันท์  

อุษาเป็นตัวละครในเรื่องอนิรุทธ์คำฉันท์ เป็นธิดาของท้าวพานาสูร*ผู้ครองโสนินคร*

หลังจากที่พระอนิรุทธ์*ซึ่งเป็นนัดดาของพระกฤษณะ*แห่งนครทวารพดี*เสด็จประพาสป่าล่าสัตว์แล้วได้นำไพร่พลมาพักแรมใต้ต้นไทร พระอนิรุทธ์บูชาบวงสรวงพระไทรเทพารักษ์ก่อนเข้าบรรทมในรถทรง ทำให้พระไทรเทพารักษ์พอใจจึงตอบแทนด้วยการอุ้มพระอนิรุทธ์ไปสมนางอุษายังปราสาทของนางโดยร่ายมนตร์ไม่ให้ทั้งสองเจรจากันได้ ครั้นใกล้รุ่งพระไทรเทพารักษ์นำพระอนิรุทธ์กลับมาใต้ต้นไทรดังเดิม เมื่อพระอนิรุทธ์และนางอุษาตื่นขึ้นไม่เห็นกันจึงต่างก็คร่ำครวญหากัน นางพิจิตรเลขา*พี่เลี้ยงของนางอุษาช่วยวาดรูปชายหนุ่มต่าง ๆ จนกระทั่งรู้ว่าพระอนิรุทธ์คือชายที่มาสมนางอุษา นางอุษาจึงขอให้พิจิตรเลขาไปพาพระอนิรุทธ์มาให้นาง พิจิตรเลขาจึงไปอุ้มพระอนิรุทธ์ขณะหลับมาให้นางอุษา ทั้งสองได้อยู่ร่วมกันอีกครั้ง ต่อมานางกำนัลของนางอุษารู้เรื่องและไปทูลท้าวพานาสูร ท้าวพานาสูรยกทัพมายังปราสาทของนางอุษาและรบกับพระอนิรุทธ์ ท้าวพานาสูรแผลงศรมัดพระอนิรุทธ์ไว้ได้แล้วให้ขังพระอนิรุทธ์ไว้อย่างแน่นหนา

เมื่อพระกฤษณะรู้เรื่องร้ายที่เกิดแก่พระอนิรุทธ์จากพระนารทฤๅษี ก็ทรงครุฑไปพร้อมกับพระพลเทพ*เชษฐาและพระปรัทธยุม*โอรสเพื่อช่วยพระอนิรุทธ์ ฝ่ายของพระกฤษณะทำสงครามกับพระอิศวร*และเทพบริวารของพระอิศวรที่มาช่วยท้าวพานาสูรรบ เมื่อพระกฤษณะรบชนะแล้วก็ลงโทษพานาสูรโดยตัดแขนพานาสูรขาด 998 แขน เหลือให้เพียง 2 แขน และไว้ชีวิตพานาสูรตามคำขอร้องของพระอิศวร หลังจากนั้นพระกฤษณะก็นำนางอุษา พระอนิรุทธ์ พระพลเทพ และพระปรัทธยุมกลับนครทวารพดี

ชลดา เรืองรักษ์ลิขิต 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)