TLD-003-0912

จันทวาทิตย์, ศร (ชื่อปกิณกะ)

รามเกียรติ์, บทละคร 3  

จันทวาทิตย์เป็นศรในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ เป็นอาวุธวิเศษของพระราม* พระลักษณ์* และพระพรต*

ศรนี้มีอานุภาพปราบได้ทั่วทั้ง 3 โลก เมื่อแผลงแล้วเกิดเป็นพระอาทิตย์ พระจันทร์ หรือดวงดาวส่องสว่าง เมื่อพระรามสังหารพาลี*แล้ว พระรามก็ปลงศพพาลีโดยแผลงศรจันทวาทิตย์ให้เป็นเมรุแก้ว เมื่อพระรามให้พระลักษณ์ไปรบกับกุมภกรรณ* พระลักษณ์ต้องหอกโมกขศักดิ์* สุครีพ*ให้นิลนนท์*ไปทูลเชิญพระรามไปที่สนามรบแต่พาหลงทางเพราะมืด พระรามจึงแผลงศรจันทวาทิตย์ให้เกิดเป็นพระจันทร์ 3 ดวง ส่องสว่างให้เห็นทาง ครั้งที่พระลักษณ์ต้องศรพรหมาสตร์*ของอินทรชิต*สลบอยู่ในสนามรบ

พระรามคอยอนุชาจนเย็นจึงเสด็จไปที่สนามรบแต่มืดมองไม่เห็นทาง พระรามจึงแผลงศรจันทวาทิตย์เป็นเดือนสว่างนำทางไปยังสนามรบ หลังจากเสร็จสงครามกรุงลงกา*แล้ว พระรามแผลงศรจันทวาทิตย์ไปตามเทวดาให้ไปเป็นสักขีพยานในการลุยไฟของนางสีดา* เมื่อศรจันทวาทิตย์ไปทั่วสวรรค์แล้วก็กลับเข้าแล่งศรของพระราม

เมื่อพระพรตและพระสัตรุด*จะยกทัพไปปราบกบฏกรุงลงกาและเมืองมลิวัน* พระลักษณ์ได้ประทานศรจันทวาทิตย์ให้พระสัตรุด ในศึกเมืองมลิวันเมื่อสุริยาภพ*ออกรบครั้งที่ 2 พระพรตออกรบกับสุริยาภพ สุริยาภพขว้างจักรแก้วสุรกานต์*ล้อมรอบรถของพระพรต พระพรตแผลงศรจันทวาทิตย์ทำลายจักรและรถทรงของสุริยาภพแหลกละเอียด เมื่อท้าวไวยตาล*ไปช่วยท้าวจักรวรรดิ* ท้าวไวยตาลขว้างจักรบังแสงอาทิตย์ให้มืด พระพรตแผลงศรจันทวาทิตย์ทำลายจักรแก้วแล้วพระอาทิตย์ก็ส่องสว่างดังเดิม

สยาม ภัทรานุประวัติ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)