จูกัดกิ๋นเป็นตัวละครในเรื่องสามก๊ก (จีนกลางเรียกว่าจูเก่อจิ่น) แซ่จูกัด ชื่อกิ๋น เป็นพี่ชายขงเบ้ง* สนิทสนมกับโลซก*จึงตามโลซกไปอยู่เป็นที่ปรึกษาของซุนกวน*

จูกัดกิ๋นแนะให้ซุนกวนตีตัวออกห่างจากอ้วนเสี้ยว*โอนอ่อนให้โจโฉ*ไปก่อนแล้วค่อยหาวิธีรับมือ ซุนกวนเชื่อฟัง เมื่อโจโฉยกทัพใหญ่มาประชิดกังตั๋ง* จูกัดกิ๋นเห็นว่าควรเข้ากับโจโฉ เมื่อซุนกวนตัดสินใจเป็นพันธมิตรกับเล่าปี่*สู้โจโฉ จูกัดกิ๋นอาสาเจรจาเกลี้ยกล่อมขงเบ้งให้ไปอยู่กับซุนกวนแต่กลับถูกขงเบ้งเกลี้ยกล่อมให้ไปอยู่กับเล่าปี่ จูกัดกิ๋นจึงกลับไปมือเปล่า

ต่อมาซุนกวนใช้ให้ไปเจรจาขอเมืองเกงจิ๋ว*คืนก็พ่ายปัญญาขงเบ้งทำการไม่สำเร็จ จูกัดกิ๋นพยายามรักษาไมตรีของง่อก๊ก*กับจ๊กก๊ก*ไว้จึงเสนอให้ซุนกวนขอลูกสาวกวนอู*มาเป็นสะใภ้ ถ้าสำเร็จก็ร่วมกับจ๊กก๊กรบวุยก๊ก*ถ้าไม่สำเร็จค่อยชิงเกงจิ๋วคืน จูกัดกิ๋นไปเป็นเฒ่าแก่สู่ขอเองแต่กลับถูกกวนอูตะเพิดกลับพร้อมทั้งพูดดูถูกซุนกวนฝากมา

เมื่อกวนอูเสียเกงจิ๋ว หนีไปถูกล้อมอยู่ที่เมืองเป๊กเสีย* จูกัดกิ๋นไปเจรจาเกลี้ยกล่อมให้ยอมอ่อนน้อมก่อนแล้วค่อยหาทางแก้ไขจนเกือบถูกกวนอูฆ่า หลังจากกวนอูตายเล่าปี่ยกทัพมาตีง่อก๊ก ซุนกวนกลัวมากใช้จูกัดกิ๋นไปเจรจาขอประนีประนอมโดยจะคืนเกงจิ๋วและนางซุนฮูหยิน*ให้ ทั้งจับทหารที่ลอบฆ่าเตียวหุย*ส่งให้และยินดีจะร่วมกับเล่าปี่ปราบโจผี*ซึ่งแย่งราชสมบัติพระเจ้าเหี้ยนเต้*แต่เล่าปี่ไม่ยอม ในที่สุดก็ถูกลกซุน*แม่ทัพของซุนกวนเผาทัพยับเยิน หลังจากเล่าปี่พ่ายกลับไปแล้ว จูกัดกิ๋นเป็นกำลังสำคัญในการรับมือวุยก๊ก

เมื่อโจผีส่งทัพมาตีง่อก๊กถึง 3 ทาง จูกัดกิ๋นตีทัพโจจิน*พ่ายที่เมืองลำกุ๋น* ศึกครั้งต่อมาจิวหอง*โกนหัวลวงโจฮิว* จูกัดกิ๋นสกัดทัพสุมาอี้*ไม่ให้หนุนเข้ามาช่วย ต่อมาง่อก๊กกลับเป็นพันธมิตรกับจ๊กก๊ก ให้จูกัดกิ๋นกับลกซุนเป็นแม่ทัพช่วยจ๊กก๊กตีกระหนาบวุยก๊ก จูกัดกิ๋นมีน้องชาย 2 คน คนโตคือจูกัดเหลียง* หรือขงเบ้ง และจูกัดกิ๋น 2* ซึ่งชื่อที่ถูกเป็นจูกัดกึ๋น บุตรคนโตของจูกัดกิ๋นชื่อจูกัดเก๊ก* ฉลาดปราดเปรื่องมาแต่เด็ก จูกัดกิ๋นเกรงว่าความฉลาดนั้นจะเป็นภัยต่อวงศ์ตระกูล จูกัดเก๊กได้สืบตำแหน่งจากบิดาแต่ทะนงในปัญญามากเกินไปจึงต้องภัยการเมือง ถูกประหารสามชั่วโคตร