TLD-003-1081

เจงอ๋วยกงจู๊ (ชื่อตัวละคร)

ไคเภ็ก, วรรณกรรมตำนาน  

เจงอ๋วยกงจู๊เป็นตัวละครในพงศาวดารเรื่องไคเภ็ก เป็นพระธิดาของพระเจ้าเอี้ยมเต้สินล่งสีฮ่องเต้* อายุ 15 ปี หน้านางนวลขาวดังฝุ่น ริมฝีปากแดงเหมือนลิ้นจี่ คิ้วดำดังหมอกมัว สะเอวเล็กกลมบาง รูปงามบริสุทธิ์สะอาด มีกิริยาเรียบร้อยกว่าสตรีทั้งปวง

วันหนึ่งนางเจงอ๋วยกงจู๊ไปเที่ยวเล่นเห็นแมลงภู่เคล้าเกสรดอกไม้ ดอกไม้นั้นต้องลมพัดก็เหี่ยวร่วงโรยไป นางรู้สึกสลดใจถึงความไม่แน่นอนของชีวิตจึงเที่ยวไปจนค่ำได้พบนางไซอ้องป๊อ*ผู้เล่าเรื่องที่อยู่ของเทวดาตามทิศต่าง ๆ ให้นางฟัง นางต้องการไปเที่ยวทางทิศตะวันออก นางไซอ้องป๊อจึงกล่าวว่าต้องไปทางเรือจึงจะไปได้และต้องตั้งจิตมุ่งไปอย่าเพลิดเพลินกับสิ่งต่าง ๆ มิฉะนั้นจะเกิดลมพายุ เรือก็จะล่ม นางเจงอ๋วยกงจู๊จึงให้คำสัตย์ว่าหากนางมีจิตวอกแวกขอให้นางเป็นอันตราย เมื่อสร้างเรือเสร็จแล้วนางก็เดินทางไปจนถึงเมืองตังไหล* ชาวเมืองได้ข่าวว่านางมีรูปงามก็พากันมาชมโฉม ในบรรดาชาวเมืองนั้นมีชายหนุ่มรูปงามคนหนึ่ง นางเห็นก็เกิดความรักจึงมอบปิ่นหยกให้แล้วสั่งว่าให้รอนางกลับมา การกระทำของนางเท่ากับนางได้ลืมคำสัตย์ที่ให้ไว้กับนางไซอ้องป๊อ

เมื่อตังวั่งกง*เทพยดาผู้อยู่ทางทิศตะวันออกรู้ว่านางเจงอ๋วยกงจู๊เสียความสัตย์ จึงให้คนใช้ไปบอกพญานาคว่าถ้าเรือใบของนางแล่นมาถึงเขาปวดคีว*กลางทะเล ขอให้พญานาคทำให้เกิดลมพายุพัดเรือนางจมลง พญานาคทำตามคำของตังวั่งกง เมื่อเรือแตกพญานาคเห็นนางรูปงามก็อุ้มไปที่อยู่ แล้วเกี้ยวพาราสีให้นางเป็นภรรยา นางเห็นพญานาครูปไม่งามก็กลับคิดถึงชายหนุ่มผู้นั้น ครั้นจะกลับบ้านเมืองก็ไม่ได้ จะตายก็เสียดายชีวิตจึงกลายร่างเป็นนกไปจับอยู่ที่เขานำซัว* ด้วยความพยาบาทที่นางมีต่อทะเล นางนกจึงคาบไม้ไปทิ้งทะเลทิศตะวันออกเพื่อให้ทะเลตื้น นกชนิดนี้จึงมีชื่อว่านกเจงอ๋วย*มาจนทุกวันนี้

นวรัตน์ ภักดีคำ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)