TLD-001-159
โคลงพระราชพิธีทวาทศมาส
โคลง
โคลงสี่สุภาพ , ร่ายสุภาพ
โคลงพระราชพิธีทวาทศมาส เริ่มด้วยบทประณามพจน์ สดุดีพระเกียรติคุณพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวว่าทรงประกอบด้วยบุญญาบารมี แผ่นดินไทยมีความเจริญรุ่งเรืองและร่มเย็นเป็นสุข ต่อจากนั้นผู้นิพนธ์ทรงบรรยายพระราชกรณียกิจและพระราชพิธีต่าง ๆ ซึ่งจัดขึ้นในราชสำนักในแต่ละเดือนโดยละเอียด โดยทรงเริ่มบรรยายพระราชพิธีในเดือนห้าเป็นต้นไป พระราชพิธีที่บรรยายในวรรณคดีเรื่องนี้ได้แก่ พระราชพิธีดื่มน้ำพระพิพัฒน์สัตยาในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม พระราชพิธีคเชนทรัศวสนาน พระราชพิธีสงกรานต์ พระราชพิธีพืชมงคลและจรดพระนังคัล พระราชพิธีสลากภัต พระราชพิธีเข้าพรรษา พระราชพิธีพรุณศาสตร์ขบวนพยุหยาตราเพื่อเสด็จพระราชดำเนินถวายผ้าพระกฐิน พระราชพิธีตรียัมปวายและตรีปวาย เป็นต้น ผู้นิพนธ์ทรงบรรยายภาพพระราชพิธีแต่ละอย่างโดยละเอียด เป็นการบันทึกจากเหตุการณ์ ทำให้ผู้อ่านทราบว่าพระราชพิธีแต่ละอย่างมีจุดมุ่งหมาย ขั้นตอนและรายละเอียดอย่างไร นอกจากนี้ยังทรงบรรยายประเพณีของชาวบ้าน เช่น ประเพณีทอดผ้าป่า ซึ่งเป็นการบำเพ็ญกุศลควบคู่ไปกับการรื่นเริงสนุกสนาน มีการลอยเรือเล่นดอกสร้อยสักวา และประเพณีเทศน์มหาชาติ ซึ่งทรงบรรยายให้เห็นบรรยากาศของประเพณีการเทศน์มหาชาติซึ่งมีความสำคัญในวิถีชีวิตชาวบ้านอย่างเห็นภาพได้ชัดเจน
บำราบปรปักษ์, สมเด็จเจ้าฟ้า กรมพระยา.โคลงพระราชพิธีทวาทศมาส. พระนคร : ไทยวัฒนาพานิช, 2509.
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว , ร.5 , รัชกาลที่ 5 , พระราชนิพนธ์ , พระราชกรณียกิจ , แบบอย่างประเพณี , ประเพณีสิบสองเดือน , ประเพณีโบราณ , ธรรมเนียมปฏิบัติ
Copyright © 2015 ฐานข้อมูลนามานุกรมวรรณคดีไทย : Thai Literature Directory