Thai Literature Directory : ฐานข้อมูลนามานุกรมวรรณคดีไทย

รหัสข้อมูล

TLD-001-227

ชื่อเรื่องหลัก

วชิรญาณสุภาษิต

ยุคสมัย

รัชกาลที่ 5 ,รัตนโกสินทร์

วันที่แต่ง

พ.ศ. 2432

ผู้แต่ง

เจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค) , พระยาราชวรานุกูล , พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นสถิตย์ธำรงสวัสดิ์ , พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ , สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ , พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสมมตอมรพันธุ์ , สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร , พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยานุชิต กรมหมื่นพงศาดิศรมหิป

คำประพันธ์

เบ็ดเตล็ด

ฉันทลักษณ์

กลอนแปดสุภาพ , กาพย์ห่อโคลง , โคลงกระทู้ , โคลงสุภาษิต

เนื้อเรื่องย่อ

หนังสือวชิรญาณสุภาษิต เริ่มต้นด้วยการอัญเชิญพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งทรงพระราชนิพนธ์ไว้เมื่อจะเสด็จสวรรคตมาลงไว้ในตอนต้น แล้วจึงถึงอารัมภพจน์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จากนั้นจึงนำสุภาษิตต่าง ๆ ของกรรมการหอพระสมุดวชิรญาณ มาลงพิมพ์ไว้ตามลำดับ คือ โคลงสุภาษิตบทพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จำนวน 3 บท ต่อด้วยบทสุภาษิตของกรรมการหอพระสมุด นอกจากนี้เป็นบทสุภาษิตของเจ้านายฝ่ายหน้า ฝ่ายใน ขุนนางไทย ขุนนางต่างชาติ และพระสงฆ์อีกจำนวนกว่า 250 ท่าน บทสุภาษิตที่กวีแต่งมาถวายใช้รูปแบบคำประพันธ์หลายประเภท เช่น โคลงกระทู้ โคลงสุภาษิตยกคาถาภาษาบาลีมาอธิบายความ กาพย์ กาพย์ห่อโคลง ฉันท์ กลอน กลอนสักวา

เนื้อหามีทั้งคติพจน์ ความเรียงอธิบาย โวหารสุภาษิตในภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งเศสที่ถวายมาเป็นสุภาษิต บางข้อก็เป็นสุภาษิตของเก่าที่กวีประทับใจ มิได้แต่งขึ้นใหม่

วัตถุประสงค์

สั่งสอน ตักเตือน , ให้ความรู้

เอกสารอ้างอิง

วชิรญาณสุภาษิต กับบทแถมของกรมหลวงประจักษ์ฯ พระนคร : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, 2467. (พิมพ์ในงารพระศพพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ครบปัญญาสมวาร 15 มีนาคม พ.ศ. 2468)

คำสำคัญ

สุภาษิต , วชิรญาณ , กาพย์ , กลอน , ฉันท์ , โวหาร , สักวา

หมายเหตุ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้กรรมการหอพระสมุดวชิรญาณ สมาชิกหอพระสมุดวชิรญาณ เจ้านายฝ่ายหน้า ฝ่ายใน ขุนนาง รวมทั้งทรงอาราธนาพระสงฆ์ให้ช่วยกันแต่ง รวมพิมพ์แจกเป็นกุศลในโอกาสสมโภชฉลองหอพระสมุดวชิรญาณครบการก่อตั้ง 8 ปี เมื่อร.ศ. 108 (พ.ศ. 2432)

นามานุกรมวรรณคดีไทย

วชิรญาณสุภาษิต

รหัสข้อมูล

ชื่อเรื่องหลัก

ยุคสมัย

วันที่แต่ง

ผู้แต่ง

คำประพันธ์

ฉันทลักษณ์

เนื้อเรื่องย่อ

วัตถุประสงค์

เอกสารอ้างอิง

คำสำคัญ

หมายเหตุ

นามานุกรมล่าสุด

ความดื้อของคนเร...

ร้อยแก้ว

ความดีมีไชย

ร้อยแก้ว

ครวญถึงภาษาไทย

กลอน

คนอกตัญญู

ฉันท์

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

เมนูหลักภายในเว็บไซต์

เกี่ยวกับเรา