| |   เข้าสู่ระบบ

ศิริวิบุลกิตติ์

เนื้อเรื่องย่อ

ศิริวิบุลกิตติ์มีที่มาจากสิริวิบุลกิติชาดกในปัญญาสชาดก มีลักษณะพิเศษคือแต่งด้วยกลอนกลบทตั้งแต่ต้นจนจบ 
เรื่องย่อมีดังนี้  
ท้าวยศกิติ์ครองเมืองจัมปาก มีมเหสีมีนามว่าศิริมดี แต่ไม่มีโอรสธิดา บรรดาเสนาอำมาตย์พร้อมทั้งสมณพราหมณ์ได้พากันมาเฝ้าขอให้ทรงหาทางที่จะมีผู้สืบราชสมบัติ ท้าวยศกิติ์จึงรับสั่งแก่มเหสีและบรรดาสนมหมื่นหกพันนางว่า หากใครมีโอรสก็จะได้เลื่อนฐานะเป็นเอกอัครมเหสี 
นางศิริมดีได้สมาทานศีลและตั้งสัจอธิษฐานว่าหากรักษาศีลได้ไม่บกพร่องขอให้ได้มีโอรส ทำให้แท่นบัณฑุกัมพลของพระอินทร์สั่นไหวและร้อนขึ้น พระอินทร์จึงไปอัญเชิญพระโพธิสัตว์ให้จุติลงมาปฏิสนธิในครรภ์ของนาง นางศิริมดีนอนหลับและฝันว่าดาบสจากเขาวิบูลบรรพตนำแก้วมาถวาย แก้วนี้มีรัศมีโชติช่วง นางศิริมดีได้เล่าความฝันให้ท้าวยศกิติ์ฟัง ท้าวยศกิติ์รับสั่งให้โหรทำนาย โหรทูลว่านางจะมีโอรสที่มีเกียรติยศสูงยิ่ง แต่นางจะต้องพลัดพรากจากบ้านเมือง พลัดพรากจากสามีและบุตรและเสียชีวิตด้วย ส่วนท้าวยศกิติ์ก็สละราชสมบัติออกจากเมืองไป 
ต่อมากษัตริย์อีกเมืองหนึ่งไม่ปรากฏนาม ทราบว่าท้าวยศกิติ์เป็นกษัตริย์ที่มุ่งแต่รักษาศีลบำเพ็ญกุศล จึงยกทัพมาล้อมเมือง ท้าวยศกิติ์เห็นว่าถ้าสู้รบกันก็จะสูญเสียชีวิตทั้งสองฝ่าย จึงสั่งสอนเสนาอำมาตย์ให้ละโลภะ โทสะ โมหะ ยึดมั่นในพระรัตนตรัย แล้วกล่าวอำลานางศิริมดีออกป่าไปบวชเป็นฤาษี นางศิริมดีขอตามไปด้วย ทั้งคู่พากันไปบวชอยู่ในป่า 
กษัตริย์ที่มายึดเอาเมืองจัมปากได้ประกาศว่าถ้าผู้ใดทราบที่อยู่ท้าวยศกิติ์จะให้รางวัล ทำให้ท้าวยศกิติ์ถูกทำร้ายและจับตัวไปขัง ฝ่ายนางศิริมดีคลอดบุตรเป็นชายรูปร่างงดงาม จึงตั้งชื่อโอรสตามชื่อตนกับสามีว่า ศิริวิบุลกิติ์ เมื่อโตขึ้นนางศิริมดีเล่าเรื่องให้ฟัง  ศิริวิบุลกิติ์ได้ลามารดาเพื่อไปช่วยท้าวยศกิติ์ เมื่อไปถึงท้าวยศกิติ์กำลังจะถูกประหารชีวิต ศิริวิบุลกิติ์เข้าไปขอให้เพชฌฆาตประหารตนแทน เกิดเหตุมหัศจรรย์เมื่อเพชฌฆาตจะใช้ดาบประหารศิริวิบุลกิติ์ดาบก็หัก เพชฌฆาตได้รับคำสั่งให้นำช้างไปเหยียบ ช้างกลับหันหน้าหนีไม่ยอมเหยียบ เพชฌฆาตได้รับคำสั่งให้ขุดหลุมและจุดไฟเผาศิริวิบุลกิติ์ในหลุม ก็ปรากฏว่ามีดอกบัวผุดขึ้นมารองรับ เพชฌฆาตได้รับคำสั่งให้นำศิริวิบุลกิติ์ไปทิ้งลงเหว ด้วยบุญญานุภาพที่สร้างสมไว้ พญานาคจึงยกทัพมาช่วย แผ่นดินได้แยกเป็นช่องสูบเจ้าเมืองผู้โหดร้ายลงไปในนรกอเวจี ท้าวยศกิติ์ได้มอบราชสมบัติให้โอรส ศิริวิบุลกิติ์กลับไปป่าเพื่อรับมารดา แต่นางศิริมดีเศร้าโศกเสียใจจนเสียชีวิตไปก่อน
 

ผู้เรียบเรียง

เอกสารอ้างอิง

ชุมนุมตำรากลอน ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2519.

คำสำคัญ

หมายเหตุ

1. กลบทกบเต้นต่อยหอย 2. คุณบท 3.กลบทมธุรสวาที 4 . กลบทสิงหฬวาท 5. กลบทสบัดสบิ้ง 6. กลบทจตุรงคนายก 7. กลบทนารายณ์ทรงเครื่อง 8. กลอนลิลิต 9. กลบทนาคบริพันธ์ 10. กลบทธงนำริ้ว 11. กลบทอักษรบริพันธ์ 12. กลบทรักร้อย 13. กลบทกินรเก็บบัว 14. กลบทพยัคฆ์ข้ามห้วย 15. กลบทสิงห์โตเล่นหาง 16. กลบทตะเข็บไต่ขอน 17. กลบทดุริยางคจำเรียง 18. กลบทก้านต่อดอก 19. กลบทวัวพันหลัก 20. กลบทระลอกแก้วกระทบฝั่ง 21. บังคับให้ใช้แต่ ก กา 22. บังคับให้ใช้แต่ ก กา กน 23. บังคับให้ใช้แต่ ก กา กน กง 24. บังคับให้ใช้แต่ ก กา กน กง กด 25. บังคับให้ใช้แต่ ก กา กน กง กด กก 26. บังคับให้ใช้แต่ ก กา กน กง กก กด กบ 27. บังคับให้ใช้แต่ ก กา กน กง กก กด กบ กม 28. กลบทอักษรกลอนตาย 29. ตรีพิธพรรณ์ 30. กลบทสารถีชักรถ 31. กลบทหงษ์คาบพวงแก้ว 32. กลบทกวางเดิรดง 33. กลบทสร้อยสน 34. กลบทอักษรสังวาศ 35. กลบทประดับ 36. กลบทมยุราฟ้อนหาง 37. กลบทหงสษ์ทองลีลา 38. กลบทจตุรงคประดับ 39. กลบทบุษบงแย้มผกา 40 กลบทภุมรินเชยทราบเกสร 41. กลบททศประวัติ 42. กลบทกะแตไต่ไม้ 43. กลบทอักษรล้วน 44. กลบทกบเต้นสามตอน 45. กลบทพระจันทร์ทรงกลด 46. กลบทยัติภังค์ 47. กลบทอักษรล้วน 48. กลบทเบญจวรรณห้าสี 49. กลบทอักษรสลับล้วน 50. กลบทช้างชูงวง 51. กลบทนาคเกี้ยวกระวัติ 52. กลบทเสือซ่อนเล็บ 53. กลบทงูกระหวัดหาง 54. กลบทจตุรงคะยมก 55. กลบทคุลาซ่อนลูก 56. กลบทกบเต้นสลักเพ็ชร์ 57. กลบทมังกรคายแก้ว 58. กลบทอักขระโกศล 59. กลอักษรมีกลบทงูกินหาง 60. กลบทจักรวาฬ 61. กลบทนาคราชแผลงฤทธิ์ 62. กลอักษรถอยหลังเข้าคลอง 63. กลบทไม่มีชื่อ 64. กลบทพิณประสารสาย 65. กลบทฉัตร์สามชั้น 66. กลบทม้าลำพอง 67. กลบทสุนทรโกศล 68. กลอักษรมีกลบทคมในฝัก 69. กลบทวิมลวาที 70. กลบทอธิบดีอักษร 71. กลอักษรกลมกลืนกลอน 72. กลบทถาวรธิรา 73. กลบทโสภณาอนุกูล 74. กลอักษรมีกลบทลิ้นตะกวดคะนอง 75. กลบทตรียะมก 76. กลบทอุภะโตโกฏิวิลาส 77. กลบทบัวบานกลีบ 78. กลอักษรมีกลบทดอกไม้พวงคำน้อง 79. กลบทกระจาย นะ มณฑล 80. กลบทกบเต้นกลางสระบัว 81. กลบทอินทาธิกร 82. กลบทบวรโตฎก 83. กลบทวสันตดิลกวาที 84. กลบทมาลินีโสภิต 85. กลบทวิกลิดสทสา และ 86. กลบทนกกางปีก

นามานุกรมล่าสุด

Copyright © 2015 ฐานข้อมูลนามานุกรมวรรณคดีไทย : Thai Literature Directory