นารายณ์สิบปางที่พิมพ์เผยแพร่แล้วมี 3 สำนวน คือ ฉบับโรงพิมพ์หลวง ฉบับโรงพิมพ์วัชรินทร์ และฉบับคุณหญิงเลื่อนฤทธิ์ เนื้อเรื่องส่วนใหญ่ตรงกัน เนื้อเรื่องตอนต้นกล่าวถึงการกำเนิดโลกและจักรวาล การกำเนิดเทพเจ้าของพราหมณ์ ตอนท้ายเป็นเรื่องการอวตารของพระนารายณ์ทั้งสิบปางแต่มีการเรียงลำดับปางต่างกันในแต่ละสำนวน อวตารทั้งสิบปางตามฉบับโรงพิมพ์หลวงได้แก่
ปางที่ 1 วราหาวตาร อวตารเป็นหมูป่าเพื่อปราบหิรันตยักษ์
ปางที่ 2 กัจฉปาวตาร อวตารเป็นเต่าเพื่อปราบอสูรปลา
ปางที่ 3 มัจฉาวตาร อวตารเป็นปลาเพื่อปราบอสูรหอยสังข์
ปางที่ 4 มหิงสาวตาร อวตารเป็นกระบือเผือกเพื่อสังหารอสูรควาย
ปางที่ 5 สมณาวตาร อวตารเป็นสมณะเพื่อขอศิวลึงค์จากอสูรตริบุรัม
ปางที่ 6 สิงหาวตาร อวตารเป็นนรสิงห์ เพื่อปราบหิรันตปกาสูร
ปางที่ 7 ขุชชาวตาร อวตารเป็นพราหมณ์เพื่อลวงขอที่ดินจากอสูรตาวัน
ปางที่ 8 กฤษณาวตาร อวตารเป็นพระกฤษณะ
ปางที่ 9 อัปสราวตาร อวตารเป็นนางอัปสรเพื่อลวงนนทุก
ปางที่ 10 รามาวตาร อวตารเป็นพระรามเพื่อปราบทศกัณฐ์
นารายณ์สิบปาง. พระนคร: ไท, 2466.(คุณหญิงเลื่อนฤทธิ์ ต.จ. พิมพ์ในงานทำบุญอายุครบ 60 ทัศ เมื่อปีกุญ พ.ศ. 2466)
นารายณ์สิบปางและพงศ์ในเรื่องรามเกียรติ์. พระนคร: พระจันทร์.(มาตานุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพนางวิวิธธนการ(ภูล สุคนธะชาติ) ณ เมรรุวัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร วันอาทิตย์ที่ 12 มีนาคม 2510)
นารายณ์สิบปาง หรือนารายณ์สิบปางเทวปาง หรือ พระไสยศาสตร์ เป็นวรรณคดีประเภทนิทาน แต่งเป็นร้อยแก้ว ไม่ปรากฏสมัยที่แต่ง และนามผู้แต่ง แต่ปรากฏต้นฉบับหลวงว่า หมื่นสนิทอักษร และหมื่นพิทักษอักษร ชุบขึ้นทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายเมื่อจุลศักราช 1216 (พ.ศ. 2394) ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อมาใน พ.ศ. 2412 พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอักษรสาสนโสภณได้พิมพ์เรื่องนารายณ์สิบปางรวมกับเรื่องปักษีปกรณัมเพื่อทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
นามานุกรม
