พระปฐมสมโพธิแบบธรรมยุตต์เป็นเรื่องพุทธประวัติ ในบัญชีเรื่องแบ่งเป็น 10 กัณฑ์ แต่ละกัณฑ์ประกอบด้วยความสังเขป คือบอกเนื้อเรื่องย่อไว้ทั้งหมด คาถาปรารภ คำปรารภสำหรับเทศนา คำปรารภสำหรับเรื่อง แล้วจึงเริ่มเรื่องแบ่งเป็นตอนย่อยๆ ไปในแต่ละกัณฑ์ ดังนี้
กัณฑ์ที่ 1 ชาติกถา ว่าด้วยเรื่องการประสูติของพระพุทธองค์ เรื่องมหาปุริสลักษณะ และความเป็นไปก่อนเสด็จออกบรรพชา
กัณฑ์ที่ 2 อภิสัมโพธิกถา ว่าด้วยเรื่องการบรรพชา การบำเพ็ญทุกรกิริยาและการตรัสรู้
กัณฑ์ที่ 3 ธรรมเทศนาธิษฐานกถา ว่าด้วยเรื่องแรกตรัสรู้ และธรรมเทศนาธิษฐาน
กัณฑ์ที่ 4 ธรรมจักรประวัตนสูตร ว่าด้วยเรื่องประถมเทศนา
กัณฑ์ที่ 5 อนัตตลักขณสูตร ว่าด้วยเรื่องเทศนาต่างๆ ที่ทรงแสดงเกี่ยวกับอนัตตลักขณะ
กัณฑ์ที่ 6 จาริกากัณฑ์ ว่าด้วยเรื่องการบรรพชาของพระยศ การประกาศพระศาสนา การประทานโอวาทแก่พระอรหันต์ การทรงอนุญาตให้พระอรหันต์บรรพชาอุปสมบทกุลบุตรได้ซึ่งเรียกว่าสรณคมนุปสัมปทา (พระพุทธองค์โปรดให้บวชเองเรียกว่าเอหิภิกขุอุปสัมปทา)
กัณฑ์ที่ 7 ราชคหกัณฑ์ ว่าด้วยเรื่องการโปรดภัททวัคคีย์ โปรดชฎิลหนึ่งพันคน และการโปรดพระเจ้าพิมพิสาร รวมทั้งเรื่องการบรรพชาของอัครสาวกคือพระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะ
กัณฑ์ที่ 8 พุทธกิจคาถา ว่าด้วยเรื่องทรงบำเพ็ญพุทธกิจ พระอาการที่ทรงแสดงธรรม ทรงบัญญัติพระธรรมวินัย และบริษัท 4 อันได้แก่ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา แต่ละบริษัทมีผู้เป็นเลิศด้านต่างๆ กัน
กัณฑ์ที่ 9 มหาปรินิพพานสูตร แบ่งเป็น 2 ภาคคือภาคต้น ว่าด้วยเรื่องข่าวก่อนนิพพาน ทรงปลงอายุสังขาร การประทานโอวาทแก่ภิกษุสงฆ์ เรื่องนายจุนทะถวายปัจฉิมบิณฑบาต และการทรงพระประชวร
ภาคหลังว่าด้วยเรื่องข่าวการนิพพาน การเสด็จจาริกถึงเมืองกุสินารา การตรัสถึงเหตุการณ์ต่างๆ เหล่ากษัตริย์มัลละเข้าเฝ้า การโปรดสุภัทะปริพาชก ประทานโอวาทแก่ภิกษุสงฆ์ และการนิพพาน
กัณฑ์ที่ 10 ธาตุวิภัชชนกถา ว่าด้วยเรื่องการถวายพระเพลิงพุทธสรีระ การแจกพระสารีริกธาตุ ประเภทของสัมมาสัมพุทธเจดีย์ (เจดีย์ที่ผู้ได้รับพระบรมธาตุไปสร้างขึ้นเพื่อบรรจุพระบรมธาตุ) ความเป็นมาแห่งพระธรรมวินัย
พระปฐมสมโพธิแบบธรรมยุตต์เป็นวรรณคดีพุทธศาสนา สมเด็จพระสังฆราช (ปุสฺสเทว) วัดราชประดิษฐ์ทรงรจนา ต่อมาพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรสทรงนำมาเรียบเรียงขึ้นในร.ศ. 124 (พ.ศ. 2448) กรมหมื่นวชิรญาณวโรรสทรงชี้แจงไว้ในคำนำว่าพระปฐมสมโพธิฉบับนี้เป็นแบบที่วัดธรรมยุติกาใช้เทศนาวันวิสาขบูชา จัดพิมพ์เป็นหมวดที่ 1 ของหนังสือธรรมสมบัติ ซึ่งรวมรวบข้อธรรมะและเรื่องยาวจากหนังสือธรรมจักษุมาพิมพ์ใหม่
นามานุกรม
