พระเพชรมงกุฎโอรสท้าวรัตนราชกับนางประภา มีพี่เลี้ยงเฉลียวฉลาดชื่อพุฒศรี วันหนึ่งขณะประพาสป่าพระเพชรมงกุฎขี่ม้าไล่ตามกวางทองโดยมีพุฒศรีตามเสด็จ ทั้งสองพลัดหลงกับไพร่พล เดินทางไปจนถึงเมืองกรรณนคร นางประทุมวดีธิดาท้าวทันตราชแห่งเมืองกรรณนคร มาสรงน้ำกับเหล่าสนม ได้พบพระเพชรมงกุฎต่างก็หลงรักกัน นางประทุมวดีแสดงปริศนาแกว่งดอกบัวเหนือเศียร 7 รอบแล้วเอามาทัดกรรณ เอามาขบและจุมพิต ก่อนจะจากไป พุฒศรีไขปริศนาว่า นางชื่อประทุมวดี อยู่ที่ปราสาท 7 ชั้นในเมืองกรรณนคร เป็นธิดาท้าวทันตราช และนางมีความพิสมัยพระเพชรมงกุฎ ทั้ งสองปลอมเป็นพราหมณ์เดินทางไปถึงอุทยาน อาศัยอยู่กับยายเฒ่าเฝ้าอุทยาน พระเพชรมงกุฎช่วยยายเฒ่าร้อยดอกไม้ไปถวายนางประทุมวดี นางรู้ความนัยจึงทำปริศนาตอบกลับมา ในที่สุดพระเพชรมงกุฎก็ขึ้นไปหานางบนปราสาทและอยู่ร่วมกับนาง
ฝ่ายนางประทุมวดีกลัวว่าพุฒศรีจะพาพระเพชรมงกุฎกลับเมือง จึงคิดกำจัดโดยให้อาหารเจือยาพิษแต่พุฒศรีก็รู้ทัน จึงทำอุบายตอบให้ผู้คนเข้าใจว่านางเป็นยักขินี นางจึงถูกพระบิดาขับไล่ออกจากเมือง พระเพชรมงกุฎกับพุฒศรีก็ทำอุบายพานางประทุมวดีกลับไปเมืองของตนได้