TLD-004-026
ขนมสมกับน้ำยา
ร้อยแก้ว
ความเรียง
หลวงวิชิตอัสดร หลวงภิรมย์ฤดี และนายจัน เล่นไพ่อยู่ที่บ้านของหลวงภิรมย์ฤดี แล้วคุยกันถึงเรื่องชีวิตคู่ นายจันไม่อยากมีครอบครัวเพราะเห็นชีวิตครอบครัวของหลวงวิชิตอัสดรไม่มีความสุขเพราะต้องให้ภรรยาหาเลี้ยง หลวงภิรมย์ฤดีจึงพูดขึ้นว่าสามีต้องหาเลี้ยงภรรยา จึงจะคุมภรรยาไว้ในอำนาจได้ เช่นตน แล้วหลวงภิรมย์ฤดีก็ทำเป็นโกรธที่หาบุหรี่ไม่พบ สั่งภรรยานำบุหรี่มาให้ แต่นางสะบัดหน้าหนีและบอกว่าตนเป็นภรรยาไม่ใช่บ่าว หลวงภิรมย์ฤดีคุยอวดว่านางภิรมย์ฤดีต้องตามใจตนเพราะเคยลักลอบมีความสัมพันธ์กันก่อนแต่งงาน นางภิรมย์ฤดีได้ยินก็อับอายและไม่พอใจจึงคิดหาทางแก้เผ็ดโดยแต่งเรื่องหลอกภิรมย์ฤดีว่าก่อนแต่งงานตนเคยมีชู้มาก่อน หลวงภิรมย์ฤดีโกรธจนมีปากเสียงกัน ทำให้นางภิรมย์ฤดีขอหย่า แต่หลวงภิรมย์ฤดีไม่ยอมหย่าและสัญญาจะไม่นำเรื่องในอดีตไปเล่าให้ผู้ใดฟังอีก นางภิรมย์ฤดีจึงบอกความจริงว่าชู้ที่นางกล่าวถึงก็คือหลวงภิรมย์ฤดีนั่นเอง ทั้งคู่จึงคืนดีกัน ในตอนท้ายนางภิรมย์ฤดีกล่าวเตือนสติหลวงภิรมย์ฤดีว่า “คุณต้องเข้าใจดีว่าการที่จะอยู่ด้วยกันได้ และยอมทนระกำลำบากก็เพราะรักกัน ความรักเป็นเครื่องจองจำแน่นยิ่งกว่าโซ่ตรวนใดๆ ทั้งสิ้น ถ้าสิ้นรักแล้วถึงจะล่ามโซ่ขังห้องไว้กับผู้หญิงก็คงหนีไปมีชู้จนได้
วรรณคดีไทยสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว , ร.6 , ศรีอยุธยา , หลวงวิชิตอัสดร , หลวงภิรมย์ฤดี , นายจัน
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชนิพนธ์โดยใช้พระนามแฝงว่าศรีอยุธยา เป็นบทละครพูดขนาดสั้นองก์เดียว พิมพ์ในหนังสือดุสิตสมิต ต่อมาจึงได้โปรดให้จัดการแสดงเป็นละครเวที แต่ก็ทรงมีหมายเหตุไว้ตอนต้นเรื่องว่า “ละครพูดเรื่องนี้แต่งขึ้นโดยความมุ่งหมายให้จุหน้ากระดาษ ‘ดุสิตสมิต’ มากกว่าอย่างอื่น เพราะฉะนั้นผู้แต่งไม่รับประกันว่าจะออกโรงสนุกได้ แต่ถ้าผู้ใดปรารถนาจะเล่น ผู้แต่งก็ไม่ขัดขวาง เป็นแต่ขอบอกกล่าวไว้ว่า ถ้าผู้ดูเขาว่าไม่สนุกละก็ผู้แต่งไม่ขอรับผิดด้วยเป็นอันขาด”
Copyright © 2015 ฐานข้อมูลนามานุกรมวรรณคดีไทย : Thai Literature Directory