เนื้อความกล่าวถึงบุคคลสำคัญชาติต่าง ๆ ที่ได้ทำประโยชน์แก่ส่วนรวม มีชนชาติกรีกสมัยที่ยังมีการรบชิงดินแดนระหว่างหัวเมืองกรีกต่าง ๆ เช่น สปาตา เอเธนส์ เมสสิโดเนีย ตัวอย่างชนชาติกรีกที่ทำประโยชน์มีดังนี้
ทีมอสเธนนีส ชาวเอเธนส์ พูดปลุกใจชาวทีบีสไม่ให้ยอมอ่อนน้อมต่อกษัตริย์ฟิลลิปแห่งเมสสิโดเนีย ให้รักษาเมืองให้มั่น และรวมกำลังกับกองทัพเอเธนส์สู้รบเพื่อรักษาอิสรภาพของนครทีบีสและเอเธนส์ไว้
ลิเกอร์กุส ชาวสปาตาน ฝึกชาวสปาตานให้อดทนโดยให้กินอาหารร่วมกัน ระหว่างกินอาหารจะพูดคุย ล้อเลียน ติเตียน และค่อนขอดกันได้ แต่ผู้ถูกกระทำจะโกรธไม่ได้เพราะ “ผู้กล้าหาญไม่จำเป็นเฉพาะจะต้องแสดงความกล้าหาญในคราวรบพุ่งเท่านั้น แต่ต้องมีใจเย็น หนักแน่นอดทนต่อคำเย้ยหยันต่าง ๆ ด้วย” ลิเกอร์กุสบัญญัติกฎหมายให้แก่ชาวสปาตานโดยการประมวลความรู้เกี่ยวกับความเป็นไปของมนุษย์และวิธีที่จะทำการเกี่ยวกับมนุษย์จากการเดินทางไปประเทศต่าง ๆ
อะเรตูส ชาวสีกะยอน เป็นสภานายกแห่งสมาคม “อาเกียนลิก” ซึ่งหัวเมืองกรีกหลายหัวเมืองร่วมกันตั้งขึ้นเพื่อช่วยเหลือกันเมื่อมีศึกสงคราม เขานำทัพปราบปรามศัตรูของหัวเมืองต่าง ๆ ที่อยู่ในสมาคมนี้เป็นผลสำเร็จหลายครั้ง
พระเจ้าอาเล็กซานเดอร์มหาราชแห่งนครเมสสิโดเนียทรงควบคุมกองทัพกรีกไปทำศึก “ทรงลบล้างทำลายลงเสียได้ซึ่งความหยิ่งยโสแห่งกษัตริย์กรุงอิหร่านผู้ควบคุมทัพไปทำลายความปกติสุขแห่งทวีปยุโรป ทำสงครามขับเคี่ยวแย่งความอิสรภาพจากประเทศกรีซบ่อย ๆ” ทรงทำให้ “อำนาจแห่งชนในอัสดงประเทศอยู่เหนืออำนาจแห่งชนในบูรพประเทศ” ทรงเพาะนิสัยชาวกรีกให้รักวิชาความรู้ต่าง ๆตลอดจนรักการเรียนบทกลอน “จนได้ชื่อเป็นอย่างเอกในสมัยนั้น”
นอกจากชนชาติกรีก ยังมีชนชาติอื่น ๆ ที่ทำประโยชน์ลักษณะต่าง ๆ ดังตัวอย่าง
วิลเลียม วิลเบอร์ฟอร์ส ชาวอังกฤษ พยายามทุกวิถีทางที่จะให้เลิกค้าทาส เขา “ผูกจิตติดใจหมกมุ่นในปัญหาเรื่องทาสเสียจนลืมกิจการอื่น ๆ หมด จนชั้นความเป็นไปในครอบครัวจะอย่างไรก็มิได้คำนึงถึง” ความพยายามของเขาเป็นผลสำเร็จ ที่ประชุมรัฐสภาออกกฎหมายยอมให้ยกเลิกสินค้าทาสลงทีละน้อย ใน พ.ศ. 2348 ประเทศอังกฤษประกาศห้ามการซื้อขายทาสในเมืองขึ้นของประเทศอังกฤษ และต่อจากนั้น 1 ปี ได้ออกกฎหมายห้ามขาดไม่ให้ชนชาติอังกฤษค้าขายทาส ต่อมาประธานาธิบดีลินคอล์นแห่งสหปาลีรัฐอเมริกาก็ได้ประกาศให้ทาสชายหญิงและเด็กทุกคนเป็นอิสระ
เบนยามิน แฟรงกลิน ชาวอเมริกัน ค้นหากำลังไฟฟ้า พยายามทดลองหาเค้าเงื่อนกำลังไฟฟ้าที่เห็นเป็นแสงแปลบ ๆ อยู่ตามเมฆเมื่อเกิดพายุฝนและบอกว่าเราจะเรียกกำลังไฟฟ้ามาจากเมฆได้ด้วยเหล็กปลายแหลมซึ่งสามารถพิสูจน์ได้โดยปราศจากอันตราย ต่อมานักวิทยาศาสตร์ทุกประเทศสามารถเรียกกำลังไฟฟ้าตามหลักวิธีของแฟรงกลินโดยไม่มีอันตราย
เซอร์เหนริออสเตนเลยาร์ด ชาวฝรั่งเศส บากบั่นปีนป่ายไปตามแง่หินที่สูงชัน ข้ามห้วยเนินเขาไปหลายประเทศ ต่อสู้กับชนชาติป่าเถื่อน จนขุดค้นได้โบราณวัตถุต่าง ๆ ศิลาจารึก ภาพสลัก ซึ่งเป็นประโยชน์ทางด้านโบราณคดีและศิลปวิชาช่างโบราณ
การิบัลดี แม่ทัพชาวอิตาเลียน กู้ประเทศอิตาลีให้พ้นจากอำนาจกดขี่ข่มเหงของชนชาติออสเตรียโดยในชั้นต้นใช้เกาะสาร์ดิเนียซึ่งเป็นเมืองขึ้นของอิตาลีและเมืองปิเอดมอนด์เป็นที่ทำการ สามารถยึดเกาะซิซิลีและนครเนเปิลส์ได้และประกาศให้ขึ้นแก่รัฐบาลแห่งเกาะสาร์ดิเนีย และประกาศยกพระเจ้าแผ่นดินเกาะสาร์ดิเนียขึ้นเป็นพระเจ้าแผ่นดินอิตาลี ส่วนตนเองกลับไปทำนา
อนุมานราชธน, พระยา. คนมีประโยชน์. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร องค์การค้าของคุรุสภา และมูลนิธิเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป, 2531. (พิมพ์เผยแพร่ในวาระครบ 100 ปี ศาสตราจารย์พระยาอนุมานราชธนและองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ ประกาศเกียรติคุณเป็น “บุคคลผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรมระดับโลก” วันที่ 14 ธันวาคม พุทธศักราช 2531)
นามานุกรม
