รหัสข้อมูล
ชื่อเรื่องหลัก
ชื่อเรื่องอื่น
ยุคสมัย
ผู้แต่ง
คำประพันธ์
ฉันทลักษณ์
เนื้อเรื่องย่อ
เรื่องไทยรบพม่าแบ่งเนื้อหาออกเป็น3 ตอน ดังนี้
ตอนที่ 1 อธิบายเรื่องสงครามระหว่างไทยกับพม่าครั้งกรุงศรีอยุธยาจำนวน 24 ครั้ง ครั้งที่ 1 พม่าตีเมืองเชียงกรานในรัชกาลสมเด็จพระชัยราชาธิราชแห่งกรุงศรีอยุธยา ครั้งที่ 2 สมเด็จพระสุริโยทัยขาดคอช้าง ครั้งที่ 3 รบกันด้วยเรื่องช้างเผือก ครั้งที่ 4 เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งแรกแก่พระเจ้าหงสาวดี ครั้งที่ 5 สมเด็จพระนเรศวรประกาศอิสรภาพ ครั้งที่ 6 รบพระยาพสิมที่เมืองสุพรรณ ครั้งที่ 7 รบพระเจ้าเชียงใหม่ที่บ้านสระเกศ ครั้งที่ 8 พระเจ้าหงสาวดีล้อมกรุงฯ ครั้งที่ 9 พระมหาอุปราชายกมาครั้งแรก ครั้งที่ 10 สมเด็จพระนเรศวรชนช้าง ครั้งที่ 11 ไทยตีเมืองทวาย เมืองตะนาวศรี ครั้งที่ 12 สมเด็จพระนเรศวรได้หัวเมืองมอญ ครั้งที่ 13 สมเด็จพระนเรศวรตีเมืองหงสาวดีครั้งแรก ครั้งที่ 14 สมเด็จพระนเรศวรตีเมืองหงสาวดีครั้งที่ 2 ครั้งที่ 15 ศึกครั้งสุดท้ายของสมเด็จพระนเรศวร ครั้งที่ 16 พม่าตีเมืองทวาย ครั้งที่ 17 พม่าตีเมืองเชียงใหม่ ครั้งที่ 18 พม่าตีเมืองทวาย ครั้งที่ 19 ไทยตีเมืองเชียงใหม่ ครั้งที่ 20 รบพม่าที่เมืองไทรโยค ครั้งที่ 21 ไทยตีเมืองพม่า ครั้งที่ 22 พม่าล้อมกรุงศรีอยุธยา ครั้งที่ 23 พม่าตีหัวเมืองปักษ์ใต้ และครั้งที่ 24 เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 ใน พ.ศ. 2310ในรัชกาลพระเจ้าเอกทัศ
ตอนที่ 2 อธิบายเรื่องสงครามระหว่างไทยกับพม่าในสมัยกรุงธนบุรีจำนวน 10 ครั้ง คือ ครั้งที่ 1 ตีค่ายพม่าที่โพธิ์สามต้น พระเจ้ากรุงธนบุรียกทัพไปขับไล่ทัพพม่าที่ค่ายโพธิ์สามต้นหลังจากเสียกรุงศรีอยุธยา ครั้งที่ 2 รบพม่าที่บางกุ้ง ครั้งที่ 3 พม่าตีหัวเมืองสวรรคโลก ครั้งที่ 4 ไทยตีเมืองเชียงใหม่ครั้งแรก ครั้งที่ 5 พม่าตีเมืองพิไชยครั้งที่หนึ่ง ครั้งที่ 6 พม่าตีเมืองพิไชยครั้งที่ 2 ครั้งที่ 7 ไทยตีเมืองเชียงใหม่ครั้งที่ 2 ครั้งที่ 8 รบพม่าที่บางแก้วเมืองราชบุรี ครั้งที่ 9 อะแซหวุ่นกี้ตีหัวเมืองเหนือ และครั้งที่ 10 พม่าตีเมืองเชียงใหม่ เป็นสงครามระหว่างไทยกับพม่าครั้งสุดท้ายในรัชกาลพระเจ้ากรุงธนบุรี
ตอนที่ 3 อธิบายเรื่องสงครามระหว่างไทยกับพม่าในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์จำนวน 10 ครั้ง ดังนี้ ครั้งที่ 1 พม่ายกกองทัพมา 5 ทาง หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าสงครามเก้าทัพ ครั้งที่ 2 รบพม่าที่ท่าดินแดง ครั้งที่ 3 พม่าตีเมืองนครลำปางและป่าซาง ครั้งที่ 4 ไทยตีเมืองทวาย ครั้งที่ 5 ไทยตีเมืองพม่า ครั้งที่ 6 พม่าตีเมืองเชียงใหม่ ครั้งที่ 7 ขับไล่พม่าจากเขตลานนาไทย ครั้งที่ 8 พม่าตีเมืองถลาง ครั้งที่ 9 ช่วยอังกฤษตีเมืองพม่า และครั้งที่ 10 ตีเมืองเชียงตุง สงครามครั้งที่ 1 - ครั้งที่ 7 เกิดในรัชกาลที่ 1 ครั้งที่ 8 เกิดในรัชกาลที่ 2 ครั้งที่ 9 เกิดในรัชกาลที่ 3 ส่วนครั้งที่ 10 เป็นสงครามที่เริ่มในรัชกาลที่ 3 แต่ทรงพระประชวรและเสด็จสวรรคตเสียก่อน สงครามครั้งนี้มายุติในรัชกาลที่ 4
วัตถุประสงค์
ผู้เรียบเรียง
เอกสารอ้างอิง
กรมพระยาดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ. พงศาวดารเรื่องไทยรบพม่า. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ: มติชน, 2556.
คำสำคัญ
หมายเหตุ
พงศาวดารเรื่องไทยรบพม่าหรือไทยรบพม่าเป็นวรรณคดีประวัติศาสตร์ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงพระนิพนธ์ ครั้งแรกพิมพ์ในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 6 เมื่อ พ.ศ. 2460 ต่อมาทรงพบเอกสารและจดหมายเหตุเพิ่มเติม จึงทรงแก้ไขและเพิ่มเติมเนื้อหาใหม่เรียกว่า พงศาวดารเรื่องเรารบพม่า พิมพ์เป็นครั้งที่ 2 เมื่อ พ.ศ. 2463 ต่อมาทรงแก้ไขเพิ่มเติมอีกแล้วเรียกชื่อใหม่ว่าพงศาวดารเรื่องไทยรบพม่า พิมพ์เป็นครั้งที่ 3 เมื่อ พ.ศ. 2471 แต่เรียกกันโดยทั่วไปว่า ไทยรบพม่า ซึ่งเป็นฉบับที่มีการนำมาใช้เป็นต้นฉบับในการพิมพ์ครั้งต่อมาจนถึงปัจจุบัน